columncement 2007 7 25Remko WiltjerConstructeursziekteInmijneerderebijdragenhebikuenigszinsdeelgenootgemaakt van mijn visie op het vak van constructeur.Daarbij ben ik de problemen die wij momenteel onder-vinden niet uit de weg gegaan, maar vervolgens heb ikook gewezen op de mooie kanten aan ons vak.Dit keer wil ik uw aandacht wederom vragen voor eenwat mindere kant, en wel een ziekte die al lang woekertin onze beroepsgroep. Bijna iedere constructeur heeftnamelijk wel eens een aanval van deze aandoeninggehad, bij een enkeling is het zelfs ongeneeslijk. Ken-merken zijn `zwetend wakker worden', `paniekaanval-len' en `zwaarmoedigheid'. Er rust een taboe op hetspreken over deze ziekte, maar toch eist ze elk jaarmenig slachtoffer. U raadt het al: ik heb het over de`constructeursziekte'.Zelf ben ik ook regelmatig zwetend wakker geworden.Als beginnend constructeur vreet de grote verantwoor-delijkheid aan je. Om drie uur in de nacht vraag je je afof je die factor 1,7 bent vergeten; je kunt de slaap nietmeer vatten en ziet de volgende ochtend heel vroeg opkantoor dat alles toch klopt. Tijdens een bezoek aan debouwplaats ben ik me een keer wild geschrokken bijhet zien van de vier ankertjes waarmee een zware balkvast moest zitten aan een vloer. Na drie keer narekenenbleekhettochtekloppen!Ikbegreepnietdatzo'nanker-tjezoveelbelastingkandragen.Gelukkighoefdeernietste worden aangepast.Maar ook mij is het wel eens gebeurd dat ik in mijnsommetjes een foutje ontdekte! Vervolgens sloeg detwijfel toe over meer berekeningen die ik de vooraf-gaande maanden had geproduceerd. "Wat lig je toch tedraaien? Ga toch slapen!", klonk het dan naast me.En nog steeds, na ruim twintig jaren in het vak, over-komt het me. Bij een zware storm word ik wakker enoverzie onze projecten die recent zijn opgeleverd of noginaanbouwzijn.Terwijlikvolledigvertrouwopdewerk-zaamheden die we in ons team van ingenieurs hebbenverricht, besef ik toch wat er allemaal mis kan gaan.Niet alleen bij de constructie, maar ook bij bouwkun-dige onderdelen zijn we betrokken. We kunnen reken-fouten hebben gemaakt, sommige aspecten kunnen weover het hoofd hebben gezien in de engineering, maarook tijdens de uitvoering kan van alles mis zijn gegaan.Als de wind om het huis giert om drie uur in de nacht,lijkt het een wonder dat alles goed gaat.Niet-constructeurs snappen misschien niet waarover ikhet heb, terwijl elke constructeur het direct zal herken-nen. Eigen (beperkt) onderzoek heeft uitgewezen datiedere goede en gedreven constructeur bij vlagengetergd wordt door lichte aanvallen van de kwaal. Hethoudtjescherp,zeggenzewel;deverantwoordelijkheiddrukt op je. Prima, maar ik ken ook de slachtoffers vande constructeursziekte, mensen die het vak zijn uitge-gaan en een ander beroep hebben gekozen. Het besefdat een fout in een berekening ernstige gevolgen kanhebben, is een goede werkattitude, maar de valkuilenzijn overbezorgdheid en twijfels.Onlangs nog las ik in Cement dat de heer Brinkmaniedereen oproept constructeur te worden. Prachtigeuitspraak, ik ben ook trots op dit vak en blij dat ik ditwerk doe. En we hebben veel nieuwe ingenieurs nodig.Maar weet Brinkman van de constructeursziekte ofbestaat er ook zoiets als een `voorzitter-van-Bouwend-Nederland-ziekte'?Er is een remedie om de constructeursziekte de kop inte drukken, maar daarvoor hebben we een klimaatsver-andering nodig. We moeten namelijk toe naar eenklimaat waarin alle constructeurs goed en beheerst hunwerkzaamheden kunnen uitoefenen. Gelukkig kunnenwe er zelf ook iets aan veranderen. We werken hard enklagen veel, maar veroorzaken wel zelf de situatiewaarin we ons werk moeten doen. Door te hoge drukopdeproductieneemtdekansopfoutentoeendaarmeeook de kans op een uitbraak van onze beroepsziekte.Maar nog erger dan dat: het gevaar van ongelukken eneen vergrote kans op onveiligheid!Fouten maken is menselijk en niet alle fouten leidentot instortingen. Wij allen beseffen echter dat wij op diefoutenwordenbeoordeeldzonderdaterrekeningwordtgehouden met de omstandigheden waaronder wij onzewerkzaamheden moeten verrichten.Bij de ernstige schades die de laatste jaren in het nieuwszijn gekomen, heb ik mijn mening klaar over de foutenen hoe die voorkomen kunnen worden. Terecht? Niethelemaal, want de herinnering aan zo'n stormachtige,slapeloze nacht komt dan ook wel eens even boven.Heb ik alle collega's al eens opgeroepen ons werkgrondig te doen en ons vak terug te brengen waar hethoort? Laten we dan ook zelf afdwingen dat we daartoein staat worden gesteld. En net als ieder ander mag jedan af en toe ook ziek worden. n