C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBouwf ysicacement 2002 7 55De verhoging van de eis voor con-tactgeluidisolatie in het Bouw-besluit 2002 heeft geen invloedop de woningscheidende wanden.De geluidwering van wanden vol-deednamelijkookindeoudesitu-atie vrijwel altijd al aan de ver-hoogde eis. De dikte van 250 mmvoor de wanden blijft dus over-eind, zowel in woongebouwen alsin eengezinswoningen.Anders is het voor woningschei-dende vloeren in woongebouwen.Voor deze vloeren zijn belang-rijke aanpassingen noodzakelijk.In de huidige bouwpraktijk wordtvoor woongebouwen uitgegaanvaneenmassieveverdiepingsvloermet een massa van 600 kg/m3.Met een dergelijke vloer kan nietzonder meer worden voldaan aande nieuwe eis. Er zijn twee alter-natieven: ofwel een zwaarderemassieve vloer, ofwel een verendopgelegde dekvloer, ook wel zwe-vende dekvloer genaamd.Z w a a r d e r e m a s s i e v e v l o e rAls men kiest voor een massieveverdiepingsvloer moet de massavan deze vloer worden verhoogdvan 600 kg/m3 naar ten minste750 kg/m3. Dit komt neer op 280mm beton en een dekvloer van 50mm. In een aantal publicatieswordt een massa van 800 kg/m3aanbevolen.Gietbouwcasco'szijnover het algemeen minder uit-voeringsgevoelig dan gemiddeld.Daarom kan met 750 kg/m3 wor-den volstaan.Een groot voordeel van deze op-lossingzijnderelatiefeenvoudigeuitvoering en de geringe kans opfouten. Een nadeel daarentegen isdedikkerevloerendaardoormeergewicht en wapening. Volgens deNieuwe Bouwbesluit:massieve vloer of zwevendedekvloer?ir. J.J. Linssen, VOBNOp 1 januari 2003 treedt het nieuwe Bouwbesluit in werking. Hierin is de eisvoor contactgeluidisolatie tussen woningen (Ico) verhoogd van 0 dB naar +5dB. Voor de detaillering van woongebouwen heeft dit belangrijke gevolgen.Het toepassen van een zwevende dekvloer kan in veel gevallen uitkomst bieden.Daarmee wordt in de praktijk echter ook een aantal problemen ge?ntrodu-ceerd.2 | Bouwkundig detail massieve vloer3 | Bouwkundig detail zwevende dekvloer4 | Isometrie zwevende dekvloer1 | Casco woongebouwfoto: Marcel Willems,'s-HertogenboschVBC moet bij een dikte van meerdan 250 mm over de gehele lengteeen bovennet aanwezig zijn. Dedikkere vloer kan bovendien ge-volgen hebben voor de totale ver-diepingshoogte en de zwaarte vande fundering.Bewoners kunnen de geluidwe-rende kwaliteit van de massievevloer overigens aanzienlijk verbe-teren door een zachte vloerbedek-king toe te passen. De contactge-luidisolatiezalhiermeetenminste15 dB verbeteren. Als harde vloer-afwerking wordt toegepast (pla-vuizen, parket) moet deze op eenniet te dunne (minimaal 15 mm)verende onderlaag worden aange-bracht.Z w e v e n d e d e k v l o e rBij zwevende dekvloeren kan dedikte van de constructieve vloervanuit akoestisch oogpunt beperktblijven tot 190 mm. (Let wel: bijoverspanningen van 6 m of meerkan uit constructief oogpunt eendikkere vloer noodzakelijk zijn.)Op de constructieve vloer ligt eenverende laag. De dikte van dezelaagisondermeerafhankelijkvande eigenschappen van het geko-zen materiaal en bedraagt mini-maal 20 mm. Deze tussenlaagmoet bovendien voldoende sterken verend zijn (dynamische stijf-heid < 15 MN/m3). Op de verendelaag wordt de dekvloer aange-bracht.Dediktevandezedekvloerismedeafhankelijkvandeaanwe-zigheidvanleidingenendevereis-te sterkte en is minimaal 50 mm.De akoestische kwaliteit van eenvloer met een zwevende dekvloeris in potentie hoger dan van eenmassieve vloer en dat bij eengeringere totale vloerdikte. Menmoet zich wel realiseren dat doorde relatief geringe massa van hettotale pakket de luchtgeluidisola-tie maatgevend kan worden.K o r t s l u i t i n gHetisvangrootbelangdatdezwe-vende dekvloer aan alle kantenvrij wordt gehouden van de dra-gende wanden. Door uitvoerings-fouten kan `kortsluiting' ontstaantussendeverendelaagendewandof de vloer. Te korte of slecht aan-sluitende kantstroken of te laagaangebrachte plinten veroorza-ken bijvoorbeeld contact tussende dekvloer en de wand.Tussen de verende laag en de dek-vloer is meestal een folie nodig.Deze zorgt ervoor dat geen kop-pelingen ontstaan tussen de dek-en de betonvloer. Bovendien ver-mindertdefoliedewrijving,zodathorizontale vervormingen minderwordenbelemmerd.Beschadigin-gen in de folie of de verende laagkunnen leiden tot kortsluitingC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBouwf ysicacement 2002 7565 | Zwevende dekvloer,project IJburgwoningsch. woningsch.wanden vloeren binnenwanden(mm) (mm)oude Bouwbesluit 250 220 + 50 op de dekvloer of de betonvloerBouwbesluit 2002 250 280 + 50 op de dekvloer of de betonvloer190 + 20 + 50 op de dekvloer220 + 20 + 50 op de betonvloerTabel 1 | Vloeropbouw woongebouwen volgens het nieuwe BouwbesluitC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBouwf ysicacement 2002 7 57tussen de dekvloer en de beton-vloer. Ook leidingen die door dedekvloer gaan, kunnen kortslui-tingen veroorzaken.A a n d a c h t s p u n t e nd e t a i l l e r i n gMet de toepassing van een hardevloerafwerking(plavuizenparket)op zwevende dekvloeren moetzorgvuldig worden omgegaan.Deze afwerking kan de kwaliteitvan de dekvloer aanzienlijk ver-slechteren. Als onder een hardevloerafwerking een extra verendelaag wordt aangebracht kunnenbij lage tonen vervelende reso-nanties ontstaan. Het akoestischegedrag van de dubbele veer ismoeilijk te voorspellen. Beter ishet de afwerking direct op de dek-vloer aan te brengen. Voorkomenmoet worden dat de verend opge-legde dekvloer aan de randen vanhet vloerveld wordt kortgeslotendoor spanblokjes.Ook de aansluiting met binnen-wanden verdient specifieke aan-dacht. De binnenwanden kunnenhetbesteopdezwevendedekvloerwordengeplaatst.Bijverdiepings-hoge elementen is dit echter nietmogelijk.Dezeelementenwordenimmers in de ruwbouw, v??rdatde gevels zijn aangebracht, naarbinnen gehesen. En in deze faseis de dekvloer nog niet aanwezig.Binnenwandendienietopdedek-vloermaaropdebetonvloerstaan,moeten aan de bovenzijde akoe-stischwordenontkoppeld.Boven-dien moet de minimale dikte vande betonvloer worden verhoogdnaar 220 mm.L e i d i n g e n i n z w e v e n d ed e k v l o e r e nEen extra moeilijkheid bij zwe-vende dekvloeren is de positie vancv-leidingen. Als deze in de dek-vloer worden aangebracht bestaater een verhoogde kans op scheur-vorming als gevolg van grotetemperatuurverschillen. Hoewelscheurvorming niet altijd be-zwaarlijk is, zullen bewoners enopdrachtgevers dit niet accepte-ren.Als de leidingen in of op deconstructieve vloer en dus onderde verende laag worden aange-bracht, zal de warmte van de lei-dingen grotendeels naar de on-dergelegen vertrekken wordenafgedragen.Ditkanleidentothin-derlijketemperatuurverhogingenaldaar. En leidingen in de verendelaag leiden dikwijls tot kwaliteits-vermindering door de gecompli-ceerde uitvoering.Om bovengenoemde en andereuitvoeringstechnische redendenis het aan te bevelen de cv-leidin-gen in de zwevende vloer aan tebrengen. De volgende maatrege-len kunnen de kans op scheur-vorming beperken:? voldoende dekking op de lei-dingen (minimaal 25 mm);? voldoende verdiepingshoogtezodat er ruimte is voor eenvoldoende dikke dekvloer;? toepassing van een mantelbuisom de cv-leiding teneindegrote temperatuursverschillente voorkomen.Leidingen voor lagetemperatuur-verwarming veroorzaken overi-gens veel minder temperatuur-spanningen. De kans op scheur-vorming bij een dergelijk systeemis dan ook aanzienlijk lager.Een uitvoeringsprobleem waarmen tegenaan kan lopen is hetopdrijven van leidingen tijdenshet aanbrengen van de dekvloer.De leidingen moeten daarom opeendeugdelijkewijzewordenver-ankerd zonder dat kortsluitingmet de onderliggende construc-tieve vloer wordt veroorzaakt.Om de problematiek en de moge-lijkeoplossingenvandeleidingenin zwevende dekvloeren beter inbeeld te krijgen, is aanvullend on-derzoek gewenst. Dit onderzoekis al ge?nitieerd en zal leiden toteen herziening van de SBR-publi-catie over zwevende dekvloeren(artikelnummer 485.01).A f w e g i n gDe kosten vormen natuurlijk eenbelangrijk aspect bij de keuzetussen een zwevende dekvloer ofeen massieve vloer. Zwevendedekvloeren zijn duurder dan mas-sievevloeren.Grotereverdiepings-hoogtes en eventuele zwaarderefundering werken daarentegenkostenverhogend.De massieve vloer en de zwe-vende dekvloer hebben elk huneigen voordelen. Als men verze-kerd is van een zorgvuldige uit-voering, kan de kwaliteit van dezwevende dekvloer de doorslaggeven. Bestaat er geen zekerheidvan beheerste, zorgvuldige uit-voering dan geniet een massievevloer de voorkeur. 6 | Woongebouw Panoramique, Almere