In de Deense stad Roskilde hebben architectenbureaus MVRDV en COBE een cementfabriek uit de jaren 60 getransformeerd in een onderwijsgebouw voor de Roskilde Festival Folk Højskole. Door de betonnen draagconstructie van de hal te hergebruiken, bleven het industrieel erfgoed en de 'ruige' sfeer behouden, en is de CO2-footprint van het project beperkt. De nieuwe gevel, gemaakt met prefab-betonnen sandwichpanelen, is een hedendaagse kopie van de oude.
1 Hergebruik van de bestaande fabriekshal was een logisch uitgangspunt voor het ontwerp van het nieuwe onderwijsgebouw, foto: MVRDV /Ossip van Duivenbode
CEMENT FABRIEK WORDT
'festival hogeschool'
Roskilde Festival Folk Højskole,
Roskilde, Denemarken
54? CEMENT 8 20 21
beton in beeld
door ir. Kirsten Hannema
HERGEBRUIK
De bestaande fabriekshal, 42 bij
35 m, 7 m hoog, is opgebouwd uit
betonnen kolommen en liggers
op een grid van 6 x 7 m². Zich
bewust van de impact die de
productie van nieuw beton op
het klimaat heeft, en de goede,
robuuste kwaliteit van de
bestaande draagconstructie, was
hergebruik daarvan voor de
architecten een logisch uitgangs-
punt voor het ontwerp. Het indus-
trieel erfgoed blijft behouden,
terwijl de CO2-footprint van het
project tot een minimum wordt
beperkt. Het behouden van de
betonconstructie met zijn ruige
uitstraling was bovendien
belangrijk om de informele sfeer
te creëren die past bij het vrije,
creatieve onderwijs, dat aansluit
bij de traditie van het internatio-
naal bekende Roskilde Festival.
CEMENT FABRIEK WORDT
'festival hogeschool'
CEMENT 8 2021 ?55
beton in beeld
2 Het behouden van de betonconstructie met zijn ruige uitstraling was belangrijk om de informele sfeer te creëren die past bij het vrije, creatieve onderwijs, foto: MVRDV / Ossip van Duivenbode
PROJECTGEGEVENS
project
Roskilde Festival Folk
Højskole, Roskilde, DK (2011- 2019)
opdrachtgever
Bygningsfonden
Roskilde Festival Højskole
architect
COBE en MVRDV aannemer
B. Nygaard Sørensen constructie- en
installatie advies Norconsult
advies duurzaamheid Transsolar
advies brandwering Alectia
advies akoestiek
Gade & Mortensen oppervlak 5.578 m²
In de Deense stad Roskilde hebben architectenbureaus MVRDV
en COBE een cementfabriek uit de jaren 60 getransformeerd in
een onderwijsgebouw voor de Roskilde Festival Folk Højskole.
Door de betonnen draagconstructie van de hal te hergebruiken,
bleven het industrieel erfgoed en de 'ruige' sfeer behouden, en
is de CO?-footprint van het project beperkt. De nieuwe gevel,
gemaakt met prefab-betonnen sandwichpanelen, is een
hedendaagse kopie van de oude.
2
56? CEMENT 8 20 21
beton in beeld
3 (a) De bestaande hal, (b) de bestaande ruwe betonnen liggers en kolommen worden behouden,
(c) creatie van een nieuwe huid met openingen, bron: COBE
4 Plattegrond eerste verdieping, bron: COBE
CADEAU
De nieuwe opleiding is gevestigd in
de voormalige productiehal op het
fabrieksterrein van cementproducent
Unicon, dat wordt herontwikkeld tot
een creatief district. De architecten
hebben het gebouw in essentie
gelaten zoals ze het aantroffen.
Architect Giménez-Ortega van
MVRDV zag in de hal de potentie
om een enorme ruimtelijke kwaliteit
aan het project te geven, een 'cadeau' dat je moet benutten.
Daarom is besloten de ruimte open
te laten en de betonnen draagcon
-
structie in vol ornaat te tonen.
Bouwbedrijf B
. Nygaard Sørensen
kreeg de opdracht om de zoge -
noemde SIB-liggers en kolommen
niet aan t
e raken, graffiti te laten
zitten, en reparaties van kapotte
delen niet 'mooi' te maken, om het
versleten beeld te behouden.
3a 3b
3c
4
CEMENT 8 2021 ?57
1
H
2 3 4 6 7 8
G
F
E
D
C
B
A
5
L
FA
FA DELS
F E HOVED BIBL
T
B B
B
F\306
\305DE HOVED
FOM
TO EL
PHC.
IL.
BO
INFORRM
B
SK\306 6000
6000
6000
6000
6000
6000
6000
0096
0096
0096
003
0096
0096
0096
F ND - KUNS ELIER
Ovenlys
FOM LIFT
FOM
VO \330VMI
XERRUM
F KROP
T LESK
F OKAL OP - , BEV\306 GELSE, DR
DE
P
SP EJL
Ov
enlys
Ov
enlys
S
L
" SL 01
BA BA
BRO
N
1st ?oor plan
beton in beeld
beton in beeld
5
5 Het auditorium is bekleed met oranje akoestische panelen, foto: MVRDV / Rasmus Hjortshoj, COAST
INPASSEN
De verschillende onderwijs-
functies zijn in de vorm van
zestien lichtgewicht 'dozen' in
de hal ingepast, elk met een
eigen kleur en afwerking; het
auditorium is bekleed met
oranje akoestische panelen,
de danszaal knalgeel geschil-
derd. Het is niet de bedoeling
dat studenten de betonnen
muren 'aantasten' door posters erop te plakken; hun creatieve
uitingen kunnen ze kwijt op
de nieuwe wanden. Zo is de
architectuurruimte bekleed
met blauw kurk, waarop stu-
denten hun tekeningen kunnen
vastprikken. Daar waar de
binnenwanden van de 'onder-
wijsboxen' het bestaande
gebouw raken, is consequent
rondom het beton getimmerd.
De Roskilde Festival Folk Højskole staat uitgebreid
beschreven en geïllustreerd op www.tektoniek.nl.
Tektoniek is het kennisnetwerk voor architectuur in
beton. Via lezingen, projectbezoeken, workshops,
expert meetings en online communicatie wordt infor -
matie, inspiratie en ondersteuning geboden aan
(t
oekomstige) architecten, constructief ontwerpers,
bouwkundig adviseurs en producenten. Daarbij gaat
het altijd om de relatie tussen vormgeving, constructie
en maakbaarheid.
58? CEMENT 8 20 21
1
00 - Stueetage
2 3 4 6 7 8
01 - 1 et age
02 - UK e ksist. bjælker
5
FOREDRAGSSAL (MED PLINT) 150 PERS.FAGLOKAL E
KROP - MUSIK
VOKALIST ØVE
RUM
"SCENE"/ LOUNGE
LOUNGE
FAGLOKALE HÅND - VÆRKSTED FAGLOKALE HOVED - LEDELSE
6900
6900
6900
300
6900
6900
6900
3325
3375
610
1 : 100
Cross section CC
7
6
6 Door de betonnen draagconstructie van de hal te hergebruiken, bleven het industrieel erfgoed en de 'ruige' sfeer behouden,
foto: MVRDV / Rasmus Hjortshoj, COAST7
7 Doorsnede, bron: COBE
GEVELUPDATE
Omdat de bestaande betonnen
gevelelementen niet voldeden
aan de huidige thermische
eisen, zijn deze ? samen met
de raampartijen, de vloer en
het dak ? vervangen. De nieuwe
betonnen beganegrondvloer
dient tegelijk als afsluitende
laag voor de vervuilde grond
op het terrein.
De nieuwe gevelpanelen
hebben eenzelfde indeling en
uitstraling als de oude, maar
zijn met 510 mm een stuk
dikker. Deze sandwichpanelen
zijn opgebouwd uit een 80 mm
dik buitenpaneel met een ruwe
afwerking, 250 mm isolatie en
een 180 mm dik binnenpaneel
met een gladde afwerking. Met
de vervanging van de gevel-
elementen is ook het probleem
van koudebruggen opgelost.
CEMENT
8 2021 ?59
beton in beeld
De bestaande fabriekshal, 42 bij 35 m, 7 m hoog, is opgebouwd uit betonnen kolommen en liggers op een grid van 6 x 7 m2. Zich bewust van de impact die de productie van nieuw beton op het klimaat heeft, en de goede, robuuste kwaliteit van de bestaande draagconstructie, was hergebruik daarvan voor de architecten een logisch uitgangspunt voor het ontwerp. Het industrieel erfgoed blijft behouden, terwijl de CO2-footprint van het project tot een minimum wordt beperkt. Het behouden van de betonconstructie met zijn ruige uitstraling was bovendien belangrijk om de informele sfeer te creëren die past bij het vrije, creatieve onderwijs, dat aansluit bij de traditie van het internationaal bekende Roskilde Festival.
Reacties