Columncolumn62014 95foto:RensPlaschek`Beton blijft hot omdat er zo veel vanis'. Dit was de kop van een artikelover materialen in Cobouw van14 augustus. Beton is met 20 miljardton per jaar het meest geproduceer-de materiaal wereldwijd. Beton isoveral. Dit ondervond ook ik tijdensmijn vakantietrip naar Kroati?.Bij gebrek aan een echt strand,spreidden wij onze strandlakens aande Adriatische Zee uit op beton.We zagen functionele`Oostblok'-woontorens in de grotere plaatsenen grindnestachtige garageboxen inde dorpen. En werden verrast dooreen parel van betonarchitectuur inde oude stad van Krk: een moderne,wit gepolijste gevel met een ver-springend oppervlak tussen verschil-lende historische gebouwen en deoude stadsmuur (sporthal en plein,turato architecture, red.). Het interes-sante aan Krk stad is de tegenstellingtussen de verschillende gebouwenwaaruit de geschiedenis is af telezen. Culturen en conjuncturenwisselen elkaar af, maar vanaf begintwintigste eeuw wordt beton overaltoegepast.Dit brengt me terug bij het artikel inCobouw. Ik zou het liefst een anderetitel zien,`Beton blijft hot omdat hetzo veelzijdig is',`Beton blijft hotomdat het zo onderscheidend is', of`Beton blijft hot omdat het duur-zaam is'. Dat er veel beton is, maakthet nog geen bulkmateriaal. Overi-gens blijkt dit ook uit de passageover monolitisch en translucentbeton in hetzelfde artikel; ontwik-keld aan de universiteit, maarzoekend naar een toepassing.Met onze achtergrond zijn we ervanovertuigd dat we een nuttige bijdra-ge leveren door nieuwe materialente ontwikkelen. En toch vinden ze deweg naar de markt nog niet.Terug van vakantie viel ik weer metmijn neus in de boter. Op de eerstewerkdag mocht ik een proefstortschoonbeton beoordelen. De prak-tijk is weerbarstig, er was nog ver-betering mogelijk. Vaak wordt hetgesprek dan op basis van het con-tract gevoerd, waarmee functionali-teit, beleving en doelmatigheid naarde achtergrond verdwijnen. Jammer,ik hoop niet dat we door de crisisterugvallen in traditionele patronen.Juist in de interactie tussen technieken mensen, tussen ontwerpers, bou-wers en gebruikers, liggen de kan-sen. Kwaliteit ontstaat wanneergebruikers zich lekker voelen in hunwoning of kantoor. Naar mijn ideemoet er daarom veel meer aandachtkomen voor het belang van gebrui-kers in gebouwen en bouwwerken.We zien een trend naar meer beton-architectuur, zeker ook in de civielewereld. Beton mag aaibaar zijn, er isaandacht voor touch and feel. Civielekunstwerken zijn niet alleen functio-neel, ze moeten identiteit meekrij-gen. Maar aandacht voor gebruikersgaat verder dan architectuur. Hetgaat om vraaggestuurd in plaats vanaanbodgestuurd ontwikkelen enbouwen. Als er vanuit het publiekenthousiasme ontstaat voor bijvoor-beeld isolerend en translucentbeton, moet de bouwsector weldaarin meegaan. Dat betekent datwe het materiaal beton dichter bij demensen moeten brengen, zodat zijzelf de eigen omgeving weer kunnenvormgeven.Eigenlijk is het een stap terug in detijd, naar de periode van voor deplanmatige ontwikkelingen. Naar detijd waarin steden organisch groei-den en mediterrane binnenstadjesals dat van Krk stad ontstonden. Deplaatsen waar we nu in onze vrije tijdmassaal doorheen slenteren omdatwe de kwaliteit hiervan zo waarde-ren. Een kwaliteit die wordt bepaalddoor diversiteit.Er liggen kansen in de veelzijdigheidvan beton, waarmee we veel meerverscheidenheid kunnen cre?ren dannu gebeurt. Beton wordt daarmeemeer dan een bulkproduct: betonblijft hot omdat je er alles mee kunt.Dus ruim baan voor gekleurd, gestruc-tureerd en transparant beton. Diversiteit geeft beton identiteitTheo van WolfswinkelDat er veel beton is, maakt het noggeen bulkmateriaalIng. Theo van Wolfswinkel is advi-seur en specialist schoonbeton bijABT en werkzaam in de utiliteits- enciviele bouw. Samen met ing. Markvan der Wolf van Ballast Nedamheeft hij een jaar lang de column inCement verzorgd. Dit is de laatstebijdrage van hun columnreeks.Sporthal in Krk, Kroati? foto: Maurice Tjon a ThamCement_06_2014 95 26-09-14 11:14