In de categorie Utiliteitsbouw zijn 44 inzendingen ontvangen. Het was een "close contest" tussen een aantal heel verschillende projecten. De jury heeft 4 projecten genomineerd.

Als nieuwbouw van de Ministeries van Veiligheid & Justitie en Binnenlandse zaken (JUBI) en Koninkrijksrelaties is in Den Haag een nieuw gebouw gerealiseerd van 41 bouwlagen met een hoogte van 146 meter. Het gaat om een groot en stoer project in een complexe binnenstedelijke context met extreem weinig bouwplaatsruimte. Het project is puur in massa en volume al een prestatie en een uitdaging: het grootste kantoorgebouw in Nederland op dit moment met een capaciteit oplopend tot circa 5000 werkplekken. In het project zijn "state of the art" technieken toegepast zoals thermische activering en betonsparende vloerelementen (bollenvloeren). Afzonderlijk geen nieuwe technieken, maar het integrale ontwerp is een feest van vakmanschap met als resultaat een duurzame kolos. Kijkend naar de architectuur en naar de goede afwisseling tussen in-situ en prefab beton, is aangetoond dat binnenstedelijke hoogbouw zeer goed te realiseren is in beton.

Opdrachtgever: Rijksgebouwendienst, Den Haag

Architect: Kollhoff Architecten GmbH, Berlijn, Duitsland

Constructeur: Zonneveld Ingenieurs b.v.,Rotterdam

Aannemer: Bouwcombinatie Jubi b.v., (BAM Utiliteitsbouw, Rotterdam

en Ballast Nedam Speciale Projecten, Bunnik)

Andere betrokken: Inbo b.v.,Woudenberg

Het Ministerie van Defensie is een bestaand Rijksmonument. In het gebouw is een nieuwe ordening aangebracht. De bestaande vier gebouwen zijn met elkaar verbonden door de open binnenplaatsen te overkappen. Deze betonnen structuur met piramidevormige daklichten is prachtig vormgegeven. Als een camouflagenet omspant het glazen dak de binnenhoven. Anders dan bij veel recente glazen overkappingen is hier niet gezocht naar de meest lichte en transparante oplossing, maar juist naar een duidelijk aanwezige sculpturale vorm. De uitvoering van de organisch gevormde kolommen vroeg om speciale aandacht. Aan de kop van iedere kolom zit een kroon met vier balkaanzetten. Het balkrooster tussen de kronen is in het werk gestort beton met een hoge kwaliteit zelfverdichtend beton. Voor het storten van het betonnen dakgrid is een zeer nauwkeurige polyester bekisting gebruikt. Het effect is verbluffend strak.  Het gaat bij dit project om een helder zichtbare toepassing van beton. De jury vindt het project een kathedrale transformatie van de bestaande binnenplaatsen in een verouderd gebouw. In de geest van deze tijd een relevante en duurzame ingreep. Door het nieuwe gebruik wordt het geheel passend in de huidige tijd. Het resultaat is een zichtbaar zorgvuldige detaillering en getuigt van vakmanschap.

Opdrachtgever: Rijksgebouwendienst, Den Haag

Architect: Sander Architecten B.V., Amsterdam

Constructeur: Pieters Bouwtechniek B.V., Delft

Aannemer: Heijmans Utiliteitsbouw, Rosmalen

Andere betrokken: Bijzonder Bouwkundig Alkmaar,

De Jong Beton B.V., Alphen

Vanaf de westertoren van het Muiderslot is te zien hoe het Waterschild een plek heeft ingenomen in de pruimenboomgaard van Hooft. Het paviljoen ligt verzonken in de grasvlakte zodat het schild niet boven de beschermde vestingwallen uitrijst. Het paviljoen is gebouwd op de fundamenten van het bomvrije officiersgebouw dat hier ooit stond. Het Waterschild vertelt het verhaal van het Muiderslot maar ook het verhaal van zeven eeuwen waterdefensie. Het is een betonnen monoliet, waarvan de constructieve noodzakelijke dikte aan de buitenzijde goed is af te lezen. Rauw beton en verfijnde detaillering wisselen elkaars steeds af. De jury vindt dit project een modern pareltje in eenhistorische context. Het is een geheel in beton uitgevoerde expositieruimte die zonder zich neutraal of bescheiden op te stellen toch goed past op deze bijzondere plek. Een simpel ogend “klepje” in het landschap geïntegreerd combineert een constructief uitdagende oplossing, daglicht en technologische vernieuwing. Regenwater op het dak maakt een pruimenbloesemafdruk zichtbaar en brengt het water als een regengordijn naar binnen.

Opdrachtgever: Rijksmuseum Muiderslot

Architect: Buro³ architecten

Constructeur: Duyts Bouwconstructies B.V.

Aannemer: C. Mulckhuyse B.V

Andere betrokken: IJsfontein, Rapenburg Plaza

Na tien jaar verbouwen, renoveren en restaureren heeft in april 2013 de Grand Opening van het Nieuwe Rijksmuseum plaatsgevonden. Het ontwerp introduceerde een aantal serieuze constructieve uitdagingen, zoals de realisatie van diepe ondergrondse bouwdelen op korte afstand van de bestaande fundering en de complexe vervanging van de betonnen kelderconstructie van de Passage. Bij dit alles moesten bestaande constructies gefundeerd blijven op de originele palen. Geotechnisch een meesterwerkje, waarbij tijdens de uitvoering zeer zorgvuldig werd gemonitord om in geval van problemen tijdig te kunnen ingrijpen. De jury vindt dit een toonaangevend project van inter-nationale allure. Het is een bijzondere transformatie van een bestaand monument, waarbij een geheel nieuwe betonnen kelderconstructie de ontvangst “organiseert”. Binnen ervaart de bezoeker het zichtbare contrast tussen het bestaande gemetselde gebouw en de nieuwe solide plint. Een markant bouwwerk dat de komende tientallen jaren weer voor veel genot kan zorgen.

Opdrachtgever: Rijksgebouwendienst en Rijksmuseum

Architect: Cruz Y Ortiz & Van Hoogevest

Constructeur: Arcadis Nederland BV

Aannemer: BAM

Categorie Restauratie / Reparatie (verschijnt 14 november)