1 Oostgevel van The Robin met verspringende prefab balkons (foto: BAM) 1 44? CEMENT 8 2024 The Robin is een woongebouw met 129 koopappartementen, ontworpen binnen de contouren van het masterplan van het nieu - we Bajeskwartier. Het woongebouw bestaat uit een witte statige hoogbouw en een middenbouw rondom, met drie volumes die variëren in hoogte (vier, zes en acht bouwlagen hoog). Deze sluiten 'zwevend' aan op de deels terugspringende plint. Hierdoor valt de grootte van het volume minder op. De locatie van de toren komt overeen met de oude gevangenistoren 400; in het ui - terlijk is iets van de oude toren herkenbaar. Zo heeft de nieuwe buitengevel van de hoog - bouw dezelfde uitstraling, met gevels van lichtgrijs/wit beton. Deze gevels zijn uitge- voerd met prefab sandwich gevelelementen. Rondom bevinden zich uitwendige prefab balkons. De middenbouw heeft een goudkleuri - ge gevel met veel glas, waardoor hij licht en heel open aanvoelt (fig. 2). In het midden van het gebouw bevindt zich een verborgen schat: het atrium. Constructieve opzet hoogbouw The Robin staat bovenop een tweelaagse parkeergarage. Het constructieve raster is onderling afgestemd. De stramienmaat be- draagt in beide bouwwerken 8,1 m. De wes- telijke gevel van de hoge toren staat op het middenstramien van de parkeergarage. De constructieve hoofdopzet is een breedplaatvloer met dragende wanden en kolommen. De vloeren spannen in één rich - ting (fig. 3). Vanaf de 9e verdiepingsvloer naar bo- ven, wordt de stabiliteit verzorgd door het trappenhuis met de liftkern, in combinatie met de gevel in as 9' (stabiliserende wanden met rood aangegeven in fig. 3). In de langsgevel bevinden zich prefab sandwich gevelelementen, die niet dragend ING. JEROEN VAN DRIEL RO Projectleider BAM A&E auteur Atrium als constructieve uitdaging The Robin is een van de nieuwe woongebouwen op het oude terrein van de Bijlmerbajes in Amsterdam. Het 60 m hoge gebouw bestaat uit een hoogbouw en drie lagere 'dansende' volumes. Belangrijk onderdeel in het ontwerp is het atrium in het hart van het gebouw. Dit zorgde voor de nodige constructieve uitdagingen. Constructief ontwerp The Robin in het Bajeskwartier CEMENT 8 2024 ?45 zijn uitgevoerd. Deze gevelelementen zijn tijdens de ruwbouw kort na het storten van de onderliggende vloer geplaatst. Voor het afschoren van het element in de jonge beton - vloer zijn ankers met ankerplaten gebruikt om voldoende grip te krijgen. De kopgevel in as 9' is ook in prefab uitgevoerd, om dezelfde uitstraling te krijgen als de rest van de gevels. De middenbouw Over de onderste lagen is de toren aan de westelijke, noordelijke en oostelijke zijde uitgebreid met de middenbouw, die aan de bovenzijde eindigt op de 5e, 7e en 9e verdie - pingsvloer. Vanaf die niveaus steekt de hoog - bouwtoren boven de middenbouw uit. De middenbouw begint veelal op maaiveld, maar soms ook op de 1e verdiepingsvloer. Op deze locaties ligt de plint van de begane grond iets terug. De platte daken van de middenbouw zijn groene daken met gezamenlijke en privé- terrassen voor de bewoners (fig. 2). De stramienmaat voor de midden - bouw bedraagt ook grotendeels 8,1 m. Het streven was de dragende lijnen zoveel moge- lijk te respecteren en de woningen binnen de stramienen te realiseren. Op de platte- grond van de 4e verdieping (fig. 4) zijn de uitbreidingen zichtbaar. Hierin is de platte- grond van de hoogbouw met oranje aange- geven. Onder de gevellijnen van deze hoog - bouw bevinden zich in het werk gestorte be- tonwanden. Ook is in de figuur het atrium zichtbaar in het hart van de plattegrond van de hoogbouw. Dit atrium loopt vanaf de be- gane grond tot onderzijde van de 7e verdie- pingsvloer. Het beslaat een oppervlak van circa 35% van de bovenliggende toren, als sparing. In de richting van de cijferassen wordt de stabiliteit van de middenbouw, net als de hoogbouw, gerealiseerd door de betonwand in as 9' en het trappenhuis/de liftkern. Voor de stabiliteit loodrecht daarop (evenwijdig aan de letterassen) worden de betonwanden langs het atrium meegenomen. De stabilise- rende wanden van de middenbouw zijn in figuur 4 met rood aangegeven. 2 Impressie van The Robin met een hoogbouw en drie lagere volumes (bron: Bajeskwartier Amsterdam / Beeldenfabriek) PROJECTGEGEVENS project Bajeskwartier Amsterdam, The Robin (gebouw G) opdrachtgever/ projectontwikkelaar Bajes Kwartier Ontwikkeling C.V. (samenwerkingsverband AM, AT Capital en Schröders Capital) architect Barcode Architects constructieve uitwerking BAM Advies & Engineeringaannemer BAM Wonen en BAM Bouw en Techniek prefab gevelelementen Loveld 2 46? CEMENT 8 2024 F 13 14 11' 10' 9' D' E' G' 280+41100 280+41100 prefab balkon prefab balkon 7725 810064508100 prefab trap 1.11 1.12 2.02 liftschacht d=250 d=250 27925 2700 2575 125 125 1825 12150 4050 865 1815 3100 94754500 12575 2500 1825 8100 4050 4050180 13740 55125 4970 1735 80 3155 L150x15bordes op 2x 250 22025 8350 constructieve verbinding tpv balkons thermisch isoleren 2070 32102400 49501290 4130 1705 2195 3330 39003080 250 230 constructieve verbinding tpv prefab 'brievenbus' thermisch isoleren 1.15 280+41100 280+41100 280+41045 2125 58601280 3170 2501040 2885 285 855 1420 125600 980 470 980 600 d=250 2650 1060 1590 40 1020 12501060 B B B B B B 250 7850 250125 125 250 250 2350 250 1850 250 180 250 1575 2675 250 650 250 2500 250 250 3630 250 1705 2175 250 2710 250 N N 3 13e verdiepingsvloer van de hoogbouw, met in rood de stabiliserende wanden 4 4e verdiepingsvloer van de middenbouw, met in rood de wanden die de stabiliteit verzorgen en in oranje de hoogbouw, met in het hart het atrium De switch van wanden naar kolommen en weer terug komt voort uit de wens van vrije indeelbaarheid 3 4 CEMENT 8 2024 ?47 5 5 Dwarsdoorsnede door atrium van The Robin (gebouw G) met onderliggende parkeergarage Begane grond De beganegrondvloer van The Robin is nage- noeg in zijn geheel opgetild naar 1,10 m bo- ven peil (omsluitend maaiveld), waardoor het mogelijk werd een souterrain te realise- ren onder de begane grondvloer (fig. 5). Met name de middenbouwvolumes hebben op beganegrondniveau een heel open struc- tuur. Op dit niveau gaat de wandenstructuur van de 1e verdieping over naar een kolom - menstructuur, om vrije indeelbaarheid van de beganegrondvloer mogelijk te maken. In het souterrain komt de wandenstructuur weer terug. De belasting uit de kolommen wordt verdeeld over de wanden in het sou - terrain. De plattegrond van de beganegrond - vloer staat in figuur 6, waarin de hoogbouw zichtbaar is in oranje en de stabiliserende wanden in rood. Met name ter plaatse van de entree naar de parkeergarage en bij de hoofdentree steekt de middenbouw uit over de begane- grondvloer, waardoor een uitkraging ont- staat. Met de blauwe lijn in figuur 6 is de contour van de middenbouw aangegeven. Door effectief gebruik te maken van de be- tonwanden op de 1e verdiepingsvloer, die haaks op de buitengevels staan, is de uitkra - ging eenvoudig te realiseren. Het atrium Vanaf de beganegrondvloer tot en met de 7e verdiepingsvloer is, binnen de contour van de hoogbouw, een atrium opgenomen. Dit omdat de afstand van de woonruimtes tot de 48? CEMENT 8 2024 superkolommen hoofdentree ingang parkeergarage N buitengevels dermate groot werd dat deze niet als gebruiksoppervlakte kon worden aangemerkt, door het ontbreken van dag - licht. Het atrium heeft een inwendige vrije hoogte van circa 18 m. Om het atrium be - vindt zich een rondgang die met een bouw - kundige wandafwerking, tussen de rondgang en het atrium, is afgewerkt. Door raamope - ningen in deze afwerking kan er vanuit de rondgang het atrium in worden gekeken. Het atrium zorgde in het ontwerp voor de nodige uitdagingen. De dragende beton - wanden in de tussenassen 10' en 11' vanaf de 7e tot en met 18e verdiepingsvloer (dakvloer) bevinden zich recht boven het atrium. In het ontwerp is ervoor gekozen de 7e verdiepings- vloer met kanaalplaten uit te voeren, zodat een tijdelijke ondersteuning niet nodig was. Aan de zijde van de kern en aan de andere zijde, in as 9', worden deze kanaalplaatvloe- ren gedragen door de opgaande betoncon - structie. In de tussenliggende assen 10' en 11' worden ze ondersteund door geïntegreerde stalen liggers. Deze liggers worden gedragen door twee superkolommen per as, aan beide zijden één (fig. 6). Deze kolommen zijn opge- nomen in de bouwkundige wandafwerking tussen de rondgang en het atrium. De staalconstructie en de kanaalplaat- vloeren moesten in de bouwfase ook de stortbelasting uit bovenliggende wanden en vloeren dragen (van de 7e, 8e en 9e verdie- ping). Daarop is de staalconstructie bere- kend. De superkolommen zijn gerealiseerd als staal-betonkolom met een afmeting van 400 x 600 mm². Deze superkolommen lopen door tot op de betonkolommen in de parkeer- garage. 6 De zevende verdiepingsvloer is uitgevoerd met kanaalplaten, zodat een tijdelijke ondersteuning niet nodig was 6 Beganegrondvloer, met in blauw de contouren van de middenbouw. Deze steekt bij de hoofdingang en bij de ingang van de parkeerkelder uit CEMENT 8 2024 ?49 Voor het tijdelijk ondersteunen van de balkons zijn speciale hulpconstructies gebruikt 7 Het atrium tijdens de afbouw, met de ramen (kijkgaten) die zicht geven op het atrium vanuit de rondgang om het atruim. Links naast de rode trap een van de superkolommen 8 Hijsbare hulpconstructie als ondersteuning voor de balkons 8 7 50? CEMENT 8 2024 Prefab balkons Zoals eerder aangegeven, bevinden zich tegen de twee langsgevels prefab balkons. Deze verspringen ten opzichte van elkaar (foto 8). De balkons zijn met de ruwbouw meegeno- men en door middel van isokorven aan de vloeren bevestigd. Speciale aandacht was nodig voor het tijdelijk ondersteunen van de balkons. Er zaten 22 kalenderdagen tussen het plaatsen van het bovenliggende prefab balkon en het realiseren van de verdiepingsvloer twee ver- diepingen lager. Door aanvullende eisen te stellen aan de verhardingstijd van het beton, was de onderliggende vloer in staat de belas- ting via de onderliggende prefab balkons te dragen. In overleg met het uitvoeringsteam, is ervoor gekozen een hijsbare hulpcon - structie te gebruiken die alleen afdraagt op het onderliggende balkon (foto 8). Een door- stempeling naar nog eens twee verdiepingen lager is hiermee voorkomen. De balkons zijn voordat ze werden geplaatst voorzien van de leuningen, waardoor ze tij- dens de ruwbouwfase veilig konden worden betreden. Aangezien de sandwich gevelele- menten ook al waren voorzien van kozijnen met beglazing, was het mogelijk de ruwbouw zonder steiger te realiseren. Voor de prefab balkonplaat en de iso- korf was de bouwfase de maatgevende situa - tie, rekening houdend met de belasting uit de doorstempeling. Dymaniek De oplevering van de eerste woningen van The Robin is op het moment van schrijven van dit artikel begonnen (oktober 2024). Met het aanbrengen van het groen op de daken en het maaiveld moet het fraaie beeld van de impressie nog werkelijkheid worden. De mooie dynamiek op de oost- en westgevel door de verspringing van de balkons is wel al duidelijk zichtbaar (foto 1). 9 Afbouw van de middenbouw van The Robin 9 CEMENT 8 2024 ?51