Log in
inloggen bij Cement
Hulp bij wachtwoord
Geen account?
shop word lid
Home / Alle kennis / Artikelen

75.000 betonblokken op de Afsluitdijk

Ontwerp en productie Levvel-blocs Arjan Cheizoo, Pieter Bakker, Jacques Linssen - 9 november 2021

Om de Afsluitdijk te versterken worden op het ondertalud maar liefst 75.000 speciaal gevormde betonblokken geplaatst: de zogenoemde Levvel-blocs. De vorm van de blokken is het resultaat van een intensieve zoektocht naar het optimum tussen functionaliteit en duurzaamheid. Vanwege het grote aantal loonde het om speciaal voor dit project een volledig geautomatiseerde productielocatie op te zetten.

Ter bescherming van golfbrekers en dijklichamen worden van oudsher vaak steenachtige blokken toegepast. Deze blokken hebben twee functies: enerzijds het absorberen van golfenergie, zodat de golfoploop, -overslag en -reflectie worden gereduceerd, en anderzijds het beschermen van het lichaam dat onder de blokken ligt. Door de jaren heen zijn voor deze toepassing diverse betonblokken in verschillende vormen ontwikkeld, variërend van Tetrapodes tot Accropodes. In 2003 werd door Delta Marine Consultants (DMC) het zogenoemde Xbloc geïntroduceerd (foto 2, 3). Het zijn ongewapende betonblokken die een ruw oppervlak creëren aan de bovenzijde en tegelijkertijd voldoende holle ruimte.

Om de vorm van dit blok te bepalen zijn modelproeven gedaan. Daarbij is gezocht naar een optimum tussen materiaalgebruik, sterkte en hydraulische stabiliteit. Die stabiliteit ontstaat met name door het eigen gewicht en het in elkaar haken van de blokken.

Het XblocPlus is niet zozeer een verbeterde versie van het bestaande Xbloc, maar een blok dat principieel anders werkt

XblocPlus

Mede naar aanleiding van de vernieuwing van de Afsluitdijk en gebaseerd op de vele jaren ervaring, heeft DMC in 2018 een nieuw type blok op de markt gebracht, het XblocPlus (ook wel Levvel-bloc). Het is niet zozeer een verbeterde versie van het bestaande blok, maar een blok dat principieel anders werkt. Het is net als het Xbloc een ongewapend betonnen blok, maar in tegenstelling tot het Xbloc dat min of meer random wordt neergelegd, wordt het XblocPlus in een vast patroon en gefixeerd aangebracht. Groot voordeel van dit nieuwe concept is dat de elementen sneller, efficiënter en veiliger zijn aan te brengen. Doelstellingen bij de ontwikkeling waren verder een verbeterde stabiliteit en een reductie van het materiaalgebruik. Gemiddeld zijn van het XblocPlus 25% minder elementen nodig dan van het Xbloc. Ook gunstig voor het materiaalgebruik is dat de blokken in zijn geheel kunnen worden hergebruikt, beter dan het oude Xbloc. Het blok is immers stabieler en heeft minder kans op schade. Bovendien kunnen ze eenvoudiger worden opgepakt.

Naast technische criteria speelde ook esthetica in het ontwerp een rol. Dankzij de vorm van de blokken en de plaatsing in een regelmatig patroon ontstaat een strak uiterlijk (foto 4). Doordat op en om de blokken water kan blijven staan wordt bovendien groei van vegetatie gestimuleerd.

Nadelen zijn er ook. Zo is het XblocPlus niet toepasbaar bij te scherpe rondingen, zoals op de ronde kop aan het einde van een golfbreker. Het oude Xbloc is iets flexibeler inzetbaar. De praktijk is dan ook dat het Xbloc en het XblocPlus vaak worden gecombineerd.

Vorm
Het XblocPlus is zo vormgegeven dat de elementen goed op elkaar kunnen worden gestapeld, enigszins vergelijkbaar met hoe dat bij dakpannen gebeurt. Het blok bestaat uit een snavel, twee vleugels en een staart (foto 5). De snavel wordt geplaatst op de vleugels van twee ondergelegen elementen, waarbij ze door de hoekige vorm vast worden geklemd en gezamenlijk een stabiele constructie vormen. Uit proeven bleek dat ze in tegenstelling tot de Xbloc onder belasting helemaal niet bewegen, waardoor de kans op breuk nog lager is.

Net als de eerdere Xbloc is de maat van het XblocPlus afhankelijk van de lokale golfcondities (onder meer golfhoogte en -kracht). De vorm en de verhoudingen zijn wel altijd hetzelfde. De grootste blokken zijn 2,25 m hoog, 4,5 m breed en 5,7 m lang. Bij deze maat wegen ze 48 ton. Het kleinste formaat is 0,75 m hoog en weegt 1,8 ton.

Centraal in het element zit een ronde sparing. Het doel hiervan is tweeërlei. In de eerste plaats reduceert deze sparing de waterdruk van onderaf, waarmee wordt voorkomen dat het water de blokken optilt. In de tweede plaats kunnen de blokken dankzij deze sparing worden opgetild door een klem (gripper) die precies in de sparing valt (foto 6).

Volledige bericht lezen?

Het volledige item is gratis beschikbaar voor onze leden.
Nog geen lid? meld u aan bij ons netwerk.

Reacties

Hans de Wit - Vulkan-Europe bv. 12 november 2021 11:53

Is het een idee om deze fantastische blokken te wapenen met basaltvezel- wapening? Deze wapeningsstaven zijn 2 x sterker dan staal en corroderen niet. Dus bij een beschadiging geen schade door roestvorming. Ook basalt macro vezels zouden zeer geschikt zijn, 50 mm lang.

Koen van der Hoorn 11 november 2021 22:14

Wordt hier ook (al) gebruik gemaakt van beton uit secundaire (of tertiaire, etc.) grondstofstromen? Of zijn het allemaal nieuwe en primaire grondstoffen waaruit het beton bestaat?

x Met het invullen van dit formulier geef je Cement en relaties toestemming om je informatie toe te sturen over zijn producten, dienstverlening en gerelateerde zaken. Akkoord
Renda ©2024. All rights reserved.