Columncolumn82013 45Beton is bijzonder: bij geen enkelander bouwmateriaal zijn zoveel ver-schillende bouwpartners betrokken.Dit biedt kansen voor de betontech-nologisch adviseur, die steedsbelangrijker wordt in de uitvoeringvan complexe projecten. Daarbijwordt echter veel gevraagd. Hij of zijmoet verstand hebben van meng-sels, verharding, uitvoeringstechniek,verwerkbaarheid, bekistingen, wape-ning, levensduureisen, enzovoort. Hijof zij bewaakt de integraliteit tussenconstructie, technologie en uitvoe-ring. Kortom, de betontechnologischadviseur is een breed geori?nteerdealleskunner!De opleiding BetontechnologischAdviseur van de Betonvereniging isbedoeld voor betontechnologen,maar ook voor constructeurs of werk-voorbereiders. Het gehele genoemdescala komt aan bod, maar telkensweer blijkt hoe moeilijk het is om heeldit speelveld op niveau te beheersen.Dit zit me dwars. Is ons vak zo com-plex? Als voorbeeld twee projectendie ik onlangs kort na elkaar bezocht.Bij de renovatie en uitbreiding vanhet Mauritshuis in Den Haag wordtPlein 26 ondergronds betrokken bijhet museum. Boven in dit pand trofik een betonnen spantconstructieaan. Hoewel we dit nu nooit meer opdeze wijze zouden maken, werd ikgegrepen door bewondering voorde ontwerpers en bouwers van toen.En door respect voor het materiaalbeton. Met een diversiteit aangeavanceerde technieken is onderhet pand een kelder gerealiseerd. Detachtig jaar oude betonconstructiegeeft geen krimp. Dit is maar eenvan de vele voorbeelden: destijdseen ambitieus project, de naoorlog-se sloophamers overleefd en nu eenmonumentale status.Daags ervoor was ik bij een misluktestort bij een civiel werk. Grote gatenin een grondkerende wand, volge-pompt met zelfverdichtend beton.De vraag was hoe dit kon wordenhersteld. Uit het dossier bleek eenzorgvuldige voorbereiding, met eengoed en gedetailleerd werkplan. Debekisting was op tekening uitge-werkt. In verband met schoonbe-toneisen waren extra voorzieningenaangebracht om de stijfheid van dekist te waarborgen. Met ontkistenbleek dat de wand niet volledig wasgevuld. Achteraf bleek dat het betonwel erg stug was tijdens het pom-pen. Tijdens de uitvoering is hieronvoldoende op bijgestuurd.Deze situatie is niet representatiefvoor de betonbranche. Toch bestaateen groot deel van mijn werk uit hetadviseren op projecten waar hetresultaat niet naar tevredenheid is.En dat is wat me dwars zit als ik dezetwee projecten vergelijk: wat is hetessenti?le verschil tussen toen ennu?Ik stel me zo voor dat er vroegerwerd gestuurd door een klein teamvan ontwerpers en uitvoerenden.Met een drive tot innovatie en metveel kennis aan boord. Nu is ermanagement en organisatie, meteen versnippering van kennis bij deonderaannemers. Vroeger was ereen-twee-driebeton. Nu bestaatbeton uit een complexe samenstel-ling van stoffen, met een scala aaneigenschappen. Nu moet er in hoogtempo worden gebouwd, steedsvaker in een complexe omgeving.Beton houdt ons bezig en lijkt onstelkens weer voor verrassingen teplaatsen. Is dit doordat de mengselssteeds complexer worden? Doordatwe steeds vernieuwen? Is beton inde afgelopen honderd jaar in essen-tie gewijzigd? Of komt dit door eengebrek aan kennis? Door een gebrekaan vakmensen, die de versnipperdekennis bij elkaar kunnen brengen?Tegenwoordig praten we over keten-integratie alsof dit het nieuwe ei vanColumbus is. We vullen het in metBIM en systeemgerichte contractbe-heersing. Prima voor het beheers-baar maken van projecten, maarvoor het realiseren van ambities ismeer nodig. Dit staat of valt met vak-manschap en de bereidheid om ken-nis te delen en samen te werken.Daarnaast: bouwen gaat soepeler enwordt leuker als iedereen een stapjebuiten zijn of haar eigen vakgebiedzet.Betontechnologisch adviseurs gaaneen grote rol in ontwerp en uitvoe-ring van complexe projecten spelen.Maar minstens zo belangrijk is dekennis en het vakmanschap in deontwerp? en uitvoeringsteams. Dusprojectleiders, werkvoorbereiders enuitvoerders: stop even met managenen zorg dat je ook een beetje beton-technoloog wordt! Er gaat eenwereld voor je open! Beton, mengsel van kennistheo van wolfswinkelIng. Theo van Wolfswinkel is advi-seur en specialist schoonbeton bijABT en werkzaam in de utiliteits- enciviele bouw. Samen met ing. Markvan der Wolf van Ballast Nedamverzorgt hij een jaar lang de columnin Cement. Betontechnologie zaldaarbij speciale aandacht krijgen.Is beton in de afgelopen honderd jaarin essentie gewijzigd?foto:RensPlaschek