58? CEMENT 2 2024 Structural Concrete Vol. 24/6  (december 2023) bevat een variatie aan papers. Van een selectie van de voor Cement-lezers meest interessante papers uit dit nummer staat in dit artikel een korte Nederlandstalige samenvatting. Opvallend is de coverfoto: Q Residences in Amsterdam. Over dit project is het artikel 'Walking columns en vinnen sieren constructie woongebouw' verschenen, geschreven door Tana Bakal, Pim Peters van IMd Raadgevende Ingenieurs (Cement 2024/7). Gelezen in Structural Concrete structural concrete RUBRIEK STRUCTURAL CONCRETE Één van de meest toonaangevende internationale vakbladen over betonconstructies is Structural Concrete (SC). SC is het officiële, peer reviewed journal van fib (The international federation for Structural Concrete). Cement plaatst een korte Nederlandstalige samenvatting van een selectie van voor Cement-lezers interessante papers uit ieder nummer van SC (verschijnt 6x per jaar). De volledige papers zijn beschikbaar op onlinelibrary.wiley.com (gratis voor leden van fib). INVLOED VAN HET TYPE VERANKERING VAN SPANELEMENTEN Paper Effect of the type of posttensioning anchorage on the behavior of anchorage zones (SC24/6, p. 6973 ? 6987) Door: Carla Marchão, Rui Marreiros, Filipe Ribeiro fig. 2 Verschillende proefstukken met verschillende doorsnede en type verankering In een Portugese studie zijn het scheurgedrag en de sterkte van verankeringszones van voorspanelementen onderzocht. Hierbij zijn verschillende betonnen prisma's beproefd, waarbij is gekeken naar de invloed van het type verankering en de afmeting van de dwarsdoorsnede. Acht prisma's zijn onderzocht: vier met een afmeting van 265 ?× ?265 ??× ?580? mm³ en vier met een afmeting van 300 ?× ?300 ?× ?600 ?mm³, allemaal gewapend met spiraalwapening en beugels. Er zijn twee typen verankering gebruikt: met een een- voudige verankeringsplaat of met speciaal spananker. De beton- rekken zijn gemeten om scheurvorming te monitoren en om de invloed van verschillende variabelen op de scheurvorming en de bezwijkbelasting te beoordelen. De uitkomsten zijn vergeleken met waarden uit de literatuur. Geconcludeerd kan worden dat eenvoudige verankeringsplaten tot hogere scheurbelasting en bezwijkbelasting leiden. Dit geldt vooral voor de kleinere doorsneden, met een verschil van 9% (scheurbelasting), respectievelijk 11% (bezwijkbelasting). Aangezien in onderzoek vaak gebruik wordt gemaakt van verankeringsplaten en in de praktijk van spanankers, kan dit in onderzoek dus tot te positieve resultaten leiden. Verder is onder meer gevonden dat toepassing van grotere door- snedes leidde tot grotere scheurbelasting van 10% (verankerings- plaat) respectievelijk 11,9% (spananker). De invloed op de bezwijk - belasting was verwaarloosbaar. CEMENT 2 2024 ?59 Paper Reinforcement detail: Stress trajectory-oriented corbel reinforcement (SC24/6, p. 6923 ? 6932) Door: Lars Hoffmann, Stefan Käseberg, Klaus Holschemacher WAPENINGSDETAIL CONSOLES GEBASEERD OP SPANNINGSTRAJECTORIËN structural concrete Paper Experimental study of moment redistribution before yielding in precast prestressed concrete beams made continuous (SC24/6, p. 6933 ? 6952) Door: Ulla Kytölä, Joonas Tulonen, Olli Asp, Tarja Nakari, Anssi Laaksonen foto 3 Testopstelling (foto genomen met een fish eye lens) fig. 1 Wapening volgt de spanningstrajectoriën (links); krachtenevenwicht bij een bezweken console (rechts) EXPERIMENTEEL ONDERZOEK NAAR HERVERDELING IN VOORGESPANNEN PREFAB LIGGERS De buigstijfheid van geprefabriceerde voorgespannen liggers, die bij tussensteunpunten door een in het werk gestort deel zijn ge- koppeld, is niet constant. Als de constructie wordt belast, scheurt het dek bij het tussensteunpunt eerder dan de prefab ligger zelf. Als gevolg daarvan verandert de verdeling van de buigstijfheid over de lengte van de ligger. In een Finse studie is het effect hier- van op de herverdeling van momenten, voordat de constructie gaat vloeien, experimenteel en analytisch onderzocht. Daarbij zijn twee doorgaande liggers met een overspanning van 10?m?+?10?m tot bezwijken belast. Als gevolg van scheurvorming werd een aanzienlijke herverdeling van momenten geconstateerd. Dit was al het geval bij relatief geringe belasting. Als deze elastische herverdeling wordt verwaar- loosd, kan het veldmoment in de BGT worden onderschat. De herverdeling kan vrij nauwkeurig worden voorspeld met behulp van niet-lineaire analyse. Er blijkt een relatie te bestaan tussen de buigstijfheid van het tussensteunpunt en het veld, die na het scheuren vrijwel constant is. De lengte van de zone met verminder- de stijfheid bij de tussensteunpunten neemt toe bij toename van de belasting, maar nadat de toename een bepaalde waarde heeft bereikt, heeft dit geen significant effect meer op de momentverde- ling. Op basis hiervan is in de studie een vereenvoudigde methode gegeven waarmee de herverdeling kan worden ingeschat. De invloed van de scheurwijdtes is in het onderzoek niet meegeno- men en vraagt aanvullend onderzoek. Ook zijn schaaleffecten niet meegenomen. Consoles vereisen vaak veel wapening. In combinatie met de beperkte ruimte leidt dat tot uitdagingen in ontwerp en uitvoering. In een Duitse studie is een wapeningsdetail onderzocht, waarbij beugels zijn vervangen door gebogen wapeningsstaven die de spanningstrajectoriën volgen. Een aantal testen, waarin het nieuwe ontwerp is vergeleken met een traditio- neel ontwerp, ondersteund door eindige-elementenanalyses, laat zien dat de- zelfde capaciteit kan worden bereikt met een aanzienlijk lagere hoeveelheid wapening, tot wel 50% minder. Dit leidt niet alleen tot minder materiaalgebruik, maar ook tot het eenvoudiger verdichten van het beton. Bij dit nieuwe ontwerp ontstaan nauwelijks dwarskrachtscheuren. De wapening wordt volledig op trek belast en het vloeien van de wapening zorgt voor een ductiel gedrag. Het verloop van de spanningen is onderzocht. De vorm van drukzone verandert tijdens de testen nauwelijks. Dit wordt bevestigd door eindige-elementensimu- laties. Bij traditionele wapening verschuift de drukzone wel sterk, als gevolg van diagonale scheuren. Bij alle testen met het nieuwe detail werd bezwijken op buiging waargenomen. 60? CEMENT 2 2024 VERANKERING EN OVERLAPPING VOLGENS DE NIEUWE EUROCODE Paper Anchorages and laps according to the next-generation Eurocode 2?Overview and comparison to current provisions (SC 24/6, p. 7043 ? 7061) Door: Benjamin Camps, Maximilian Schmidt, Josef Hegger Paper Stainless steel reinforcement: New material in the latest draft of second-generation Eurocode 2 (SC 24/6, p. 7549 ? 7560) Door: 7549 Victoria Matres, Juan José Fernández, María López, Luis Peiró, Antonio José Madrid, Nuria Rebolledo, Julio Torres, Javier Sánchez fig. 4 Vergelijking van de experimentele staalspanningen bij verankeringstesten (boven) en overlappingstesten (beneden) met de spanningen berekend volgens EC2 (links) en prEC2 (rechts) fig. 5 Minimale betondekking bij traditioneel wapeningsstaal (carbon steel) in vergelijking met verschillende typen roestvast staal In de nieuwe Eurocode 2 (prEC2) worden nieuwe voorschriften gegeven voor verankering en overlappingen, die zijn gebaseerd op Model Code 2010 en bijbehorende achtergronddocumenten. In een Duitse studie zijn deze nieuwe richtlijnen onderzocht en vergeleken met de huidige Eurocode. Er zijn ontwerpvoorbeelden uitgewerkt om de bruikbaarheid en de effectiviteit aan te tonen. Vervolgens zijn parametrische studies uitgevoerd om de invloed van de belangrijkste invoerparameters te bepalen. Tot slot is een vergelijking gemaakt tussen de uitkomsten van de nieuwe bepalingen en de resultaten van een grote database gerapporteerd in de literatuur. Uit het onderzoek blijkt dat bij lage spanningen de voorspelde veranke- ringslengtes volgens de EC2 en prEC2 goed overeenkomen. Bij hoge spanningsniveaus komt de prEC2 tot kortere verankeringslengtes dan de EC2. De overlappingslengtes volgens de prEC2 zijn over de hele linie korter dan die volgens de EC2. Uit de vergelijking met de testresultaten houdt de prEC2 over het algemeen beter rekening met de effecten van de belangrijkste parameters dan de EC2. Uit die vergelijking blijkt wel dat de coëfficiënten voor zowel veran- keringen als overlappingslengtes groter moeten zijn dan de voorgestelde waarden in prEC2. Uitgaande van een meer progressieve methode voor het aanpassen van de ontwerpwaarden van de coëfficiënten (bijvoorbeeld betrouwbaarheidsanalyse), kunnen de oorspronkelijk voorgestelde factoren in prEC2 worden bevestigd. ROESTVASTSTALEN WAPENING IN DE NIEUWE EUROCODE De levensduur van gewapend beton in agressief milieu wordt beperkt als gevolg van corrosie van wapeningsstaal. Daarom zijn alternatieven met corrosiebestendige materialen, zoals roestvaststaal, interessant. Dit type staal wordt aanbevolen voor constructies met een lange levensduur, ge- bruikt in agressieve omgevingen, belast met dooizouten of chloriden, en voor constructies waar inspectie, onderhoud en herstel complex is. Zoals in een Spaanse paper is toegelicht, leidt toepassing van roestvast - stalen wapening echter wel tot de nodige uitdagingen op het gebied van het materiaal zelf, het constructief ontwerp en de duurzaamheid. Zo veranderen enkele ontwerpparameters en is ook betondekking bij de verschillende milieuklassen anders. Deze aspecten zijn opgenomen in de laatste versie van de nieuwe Eurocode 2. In de genoemde paper zijn de verschillende soorten roestvast staal beschreven, net als de geschiktheid van roestvast staal in het ontwerp van constructies en de gevolgen voor de levensduur. In de studie zijn aanpassingen voorgesteld voor de coëfficiënten uit de prEC2 (k lb voor verankering en k ls voor overlapping). Deze aanpassingen worden moge- lijk in de nationale bijlagen geïntroduceerd.