Nieuwe uitgave CB3 32012 41themaNieuweuitgave CB3Aangepast studieboek geeft inleiding tot voorgespannen betonBij het noemen van studieboeken op het gebied van voorgespannen beton moetenzeker het Compendium Voorgespannen Beton (CB18) en de opvolger ervan,Constructieleer Voorgespannen Beton (CB3), worden genoemd. Van deze uitgaveverschijnt binnenkort een herziening, mede naar aanleiding van de Eurocode 2.11 De complexe constructievan Ecole PolytechniqueF?d?rale de Lausanne (Zw)was mogelijk dankzijvoorspanningthemaNieuwe uitgave CB33201242In het verleden verschilde de theorie van het voorspannen nogaanzienlijk van die van gewapend beton. Hierdoor kondenvoorgespannen betonconstructies alleen door specialistenworden ontworpen. Dankzij de huidige wijze van schematiseren, waarbij het voorspannen als een belasting wordtbeschouwd, is de rekenmethodiek van het voorspannen sterkvereenvoudigd. Het onderscheid tussen voorgespannen engewapende betonconstructies is daarmee komen te vervallen.Dit betekent dat iedereen die bekend is met de basisprincipesvan mechanica en van gewapend beton zich deze theorie eigenkan maken. Huidige generaties worden al direct vertrouwdgemaakt met het principe `voorspannen is voorbelasten'.Overlap CB3/BP3De introductie van de nieuwe betonvoorschriften, de Eurocodes, maakt dat studieboeken moeten worden aangepast aannieuwe theorie?n, uitdrukkingen en symbolen. Dat is dus ookvan toepassing op studieboeken over voorgespannen beton, dieook voor de bouwpraktijk van belang zijn.Voorafgaand aan het maken van een op de Eurocode gebaseerde versie van CB3 is wel een ingrijpende wijziging doorgevoerd. CB18/CB3 is namelijk in de loop der jaren uitgebreid.Hierdoor deed de situatie zich voor dat verscheidene boeken,of collegedictaten de theorie van voorgespannen beton behandelden. Zo bestaat er naast de eerder genoemde CB3 het boekVoorgespannen Beton (BetonPraktijkreeks deel 3: BP3). Methet verschijnen van de Eurocodes en het moeten herzien vande boeken en collegedictaten is besloten eerst de inhoud van deboeken tegen het licht te houden. Als meer publicaties beogenhet gehele onderwerp te behandelen, is het onvermijdelijk datoverlap ontstaat. Daarvan bleek ook in het geval van CB3/BP3sprake te zijn. Daarom is besloten een duidelijke scheidingtussen beide boeken aan te brengen. Deze houdt in dat hetstudieboek CB3 zich met ingang van de nieuwe druk richt ophet geven van een inleiding tot voorgespannen beton. Hetstudieboek BP3 is een vervolg hierop.InhoudIn overleg met het onderwijs is een nieuwe inhoudsopgave van CB3opgesteld. Het zwaartepunt ligt op de centrisch voorgespannentrekstaaf en de statisch bepaalde, op buiging belaste ligger met eenrecht en/of gekromd verloop van de voorspaneenheden.2 Voorspankabels v??r koppelvoeg3 Spanbordes met dwarsvoorspanning2Nieuwe uitgave CB3 32012 435 constructief gerekend met voorgespannen beton. In hoofdstuk 4 betreft het de toetsing van een voorgespannen betonconstructie in de uiterste grenstoestand op buigend moment.Aangegeven wordt hoe in de doorsnedeberekening de invloedvan de voorspanning wordt meegenomen. Daarbij wordtbenadrukt hoe de invloeden van de voorspanning wordengesplitst in een component in de doorsnedeberekening (aan deweerstandskant, R) en welke component zich aan de belastingkant bevindt (E).Dezelfde opzet wordt toegepast in hoofdstuk 5, waar de toetsing in de bruikbaarheidsgrenstoestand wordt besproken.Getoond wordt hoe het verschil in de kwaliteit van de aanhechting van het voorspanstaal en het beton tot uitdrukking komtin de berekening. De theorie en voorbeelden beperken zich tothet berekenen van de staalspanningen; een scheurwijdteberekening zelf maakt geen onderdeel uit van het hoofdstuk. Welwordt aangegeven hoe de informatie over de betonstaalspanningen kan worden gebruikt om scheurwijdten met tabellen tetoetsen.Inleiding tot voorgespannen betonZoals eerder vermeld, beoogt de nieuwe CB3 de basisprincipesvan voorgespannen beton te belichten. Het boek moet wordengezien als een inleiding die het voor de lezer eenvoudigermaakt de overstap te maken naar omvangrijker studiemateriaal(bijv. BP3) waarin ook andere aspecten van voorgespannenbeton ter sprake komen. De doelstelling en de bijbehorendeinperking geven al aan dat in dit boek niet wordt gestreefd naarvolledigheid; het boek is immers een inleiding tot voorgespannen beton. Zo is het boek bijvoorbeeld beperkt tot het voorspannen van statisch bepaalde constructies. De beginselen entheorie van het voorspannen zijn echter onverkort van toepassing bij statisch onbepaalde constructies. De lezer zal dan ooksnel de overstap kunnen maken naar het voorspannen van dattype constructies. Ook beperkt het boek zich tot het dimensioneren van een op normaalkracht en buiging belaste doorsnede.Dwarskracht, pons en wringing komen niet ter sprake. Dankzijde verkregen inzichten op het gebied van het modelleren en hetgedrag van voorgespannen betonconstructies, en voorzien vande veronderstelde aanwezige kennis van gewapend beton, kande lezer die onderwerpen zich snel eigen maken. Ren? BraamIn de nieuwe CB3 worden in hoofdstuk 1 de achtergrondenbesproken (het hoe en waarom van het voorspannen) enworden de materialen, de technieken en de uitvoering besproken. Het betreft hierbij zowel constructies met voorgerekt staalals constructies met nagerekt staal. In de theorie is een belangrijke plaats ingeruimd voor het principe van `voorspanning alsuitwendige belasting'.In hoofdstuk 2 wordt de centrisch voorgespannen trekstaafnader beschouwd. Besproken wordt hoe dat element zichgedraagt in het ongescheurde en het gescheurde stadium. Denormaalkrachtrekrelatie wordt besproken. De kenmerkendeverschillen in het gedrag van trekstaven met nagerekt staal metaanhechting (VMA) en zonder aanhechting (VZA) wordengetoond. Bij de trekstaaf met VZA wordt het belang van additionele hechtende wapening ten behoeve van scheurbeheersingonderstreept. In het geval van een constructie met VMA wordtaangegeven hoe het verschil in de oppervlakte van de dwarsdoorsnede tussen betonstaal en een voorspaneenheid en hetverschil in de aanhechting van beide materialen met het betonin NENEN 199211 wordt opgenomen in de scheurwijdteberekening. Hier worden alleen de eerste stappen gezet; descheurwijdteberekening zelf maakt geen deel uit van de nieuweCB3.De overstap naar de voorgespannen ligger wordt in hoofdstuk3 gemaakt. Door de veelheid aan mogelijke vormen van hetverloop van de voorspaneenheden (recht, geknikt, parabolischen combinaties hiervan) wordt veel aandacht besteed aan hetschematiseren van de voorspanning tot een uitwendige belasting. De krommingsdruk door een gekromde voorspaneenheiden de lokale belasting bij een geknikt verloop komen ter sprake.Aangegeven wordt hoe toelaatbare beton druk en trekspanningen de toegestane excentriciteit van de voorspaneenhedenkunnen bepalen.Daar waar in hoofdstukken 1 tot en met 3 de basisprincipesvan het voorspannen voorop staan, wordt in hoofdstukken 4 en3Verschijningsdatum nieuwe CB3De nieuwe uitgave van CB3 wordt in juliverwacht. Houd www.cementonline.nl in degaten voor de exacte verschijningsdatum.