Columncolumn32013 65De trends van nu, het onderwerpvan alweer mijn laatste column. Indeze afsluitende column wil ik mijnvisie delen op de ontwikkelingen inde bouw. Kijken naar trends die in demaatschappij en markt kunnen wor-den waargenomen waarop je jemoet aanpassen. Ontwikkelingen dieervoor zorgen dat we de gebouwennet weer iets veiliger, goedkoper ofmet nog meer technische hoog-standjes kunnen bouwen. De trendsvan nu, de bouw anno 2013.Een belangrijke ontwikkeling inde bouw is het steeds vaker voor-komende integraal ontwerpen, demanier van werken waarbij allebetrokken partijen van een bouw-proces al vanaf het begin in hetproces samenwerken.Ontwikkeling wordt gedreven doorcompetitie, wij mensen zijn voortdu-rend in strijd en dit stimuleert onzeontwikkeling. Maar uit onderzoekblijkt dat niet alleen competitie,maar ook samenwerking een essen-ti?le rol speelt in de evolutie. Men-sen hebben elkaar nodig om verderte komen, zo ook in de bouw. Wemoeten meer vertrouwen krijgen inelkaar en meer openlijk gaan samen-werken. Misschien is dit een na?evegedachte, want daar waar geld eenrol speelt verandert de mens. Geldheeft invloed op onze hersenen endaarmee op ons gedrag, het maaktons ego?stisch. Maar zoals tevensbeschreven in mijn column 1+1=3ben ik sterk van mening dat hetdelen van kennis het succes ver-groot. Een succesvol proces en eind-product resulteren eveneens infinancieel succes.Daarmee wil ik het belang van inte-graal ontwerpen in de bouw bena-drukken. Belangrijk voordeel isonder andere dat kennis van de uit-voering al in een eerder stadium kanworden meegenomen. Echter vraagtdit wel een bepaalde verandering inonze houding. We kunnen niet meerenkel vanuit ons eigen hokje den-ken. Integraal ontwerpen betekentintegraal denken. Dit gaat verderdan mee nadenken met anderedisciplines. Het betekent je werkelijkinleven in elkaars denkproces, kennisbundelen en weten wat voor deander belangrijke motieven zijn. Ditbetekent bijvoorbeeld voor de uit-voerende partijen dat zij moetenleren omgaan met de onzekere fac-toren horende bij de ontwerpfases.De markt vraagt dus om mensen dienaast hun eigen specialisme zijnopgeleid en ontwikkeld als allroun-der. Deze kennisgroep is in staat omintegrale oplossingen te bedenkenvoor de huidige uitdagingen in debouwwereld.Wetende dat deze markbehoeftebestaat, kunt u waarschijnlijk begrij-pen dat ik zeer verbaasd was te horendat de mastertrack BuildingTechno-logy aan deTechnische UniversiteitEindhoven wordt opgeheven. De eni-ge opleiding in Nederland die op uni-versitair niveau uitvoeringstechnischeingenieurs opleidt. De mensen die bijuitstek geschikt zijn het integraal ont-werpen te bevorderen omdat juist zijde link zijn tussen de ontwerpers ende uitvoerende partijen. De kracht vande opleiding bouwkunde aan deTU/eis dat zij studenten opleiden tot all-rounders zonder ook de diepgang vanhet specialisme te verliezen. De leer-stoel uitvoeringstechniek wordt nu uitde opleiding bezuinigd, reden die deTU/e hiervoor geeft is dat de master-track onvoldoende koppeling heeftmet onderzoek. Natuurlijk is binneneen technische wereld onderzoek eninnovatie van groot belang. Maar kij-kende naar de markt is de vraag naaringenieurs met een brede visie noggroter.Een tweede trend zijn de ontwikke-lingen rond de digitale innovatie, metname de ontwikkelingen rondom BIM(Building Information Model). Devoordelen van deze technologischeontwikkeling worden door steedsmeer mensen gezien en gewaardeerd.Ook opdrachtgevers stimulereninmiddels het gebruik door BIMonderdeel te maken van de opdracht.BIM geeft inzicht en vermindert faal-kosten, daarnaast worden consequen-ties van wijzigingen beter en snellerinzichtelijk. Maar geen enkele tech-niek vervangt het menselijk denken.Technologische ontwikkelingen kun-nen het werk voor een constructeurondersteunen, berekeningen kunnensneller worden uitgevoerd. Een 3Dmodel geeft inzicht, het vereenvou-digd ruimtelijk denken. Het is mijnervaring dat het werken met BIM somsook de verwachting schept dat dehele constructie kan worden berekendmet ??n 3D model. Dit is echter niethet geval, ??n berekening is nooitallesomvattend. Echter, BIM is eengoede methode om informatie te ver-zamelen en uit te wisselen, om samen-werking te faciliteren en daarmee eenkrachtige tool om het integrale ont-werpproces te ondersteunen.Het integraal ontwerpen en de tech-nologische ontwikkelingen omtrentBIM zijn ontwikkelingen die al eenlangere periode gaande zijn en zekerde trends vormen van deze tijd. Wekunnen concluderen dat de bouwvergeleken met andere industrie?neen markt is waar trends zich in eenlangzamer tempo ontwikkelen. Dittempo is echter wel verklaarbaar, wewerken elke keer weer aan uniekeprojecten waarbij we veiligheidmoeten waarborgen. Maar gelukkigstaan de ontwikkelingen in de bouwniet stil en geven ons juist dat watnodig is om ons vak leuk, interessanten uitdagend te houden. TrendsMari?lle RuttenIr. Mari?lle Rutten is constructeur bijArup. Zij heeft een jaar samen metir. Marjan Pols van Hilti de columnverzorgd in Cement.foto:DaviddeJongDaar waar geld een rol speeltverandert de mens