themaZwemmen in de Amstel2 72010 | online Zwemmen in de Amstel 372010 | onlinethemaextra onlineInitiatiefnemer van het zwembad is Waternet. Het Amster-damse waterbedrijf wil met het project aandacht vragen voorschoon oppervlaktewater en een schone leefomgeving. Hetbedrijf hoopt dat het uiteindelijk weer mogelijk is om in deAmstel zelf te zwemmen. Na opening in augustus in de Zoutha-ven is het bad verplaatst naar de vaste ligplaats in de Amstelaan de Korte Ouderkerkerdijk. Hoewel het een relatief kleinbouwwerk is, heeft het een markant karakter. Vooral de locatiespreekt tot de verbeelding: een weidse omgeving met grotegebouwen op de achtergrond.Verantwoordelijk voor het idee, de conceptontwikkeling, deprojectleiding en de co?rdinatie van de realisatie was hetbureau GO Marketing. Het idee is ge?nspireerd op hetzwembad `Badeschiff' in de rivier de Spree in Berlijn, eentoeristische attractie in de Duitse hoofdstad. Badeschiff isechter gemaakt met een stalen bak. Voor BadBuiten werd voorbeton gekozen vanwege de duurzaamheid. Ook voor watbetreft de plek van de voorzieningen onderscheidt BadBuitenzich van zijn voorbeeld bij onze oosterburen: alle voorzienin-gen bevinden zich ?p het paviljoen. Het zwembad is daardoordaadwerkelijk mobiel.UitvoeringBij het ontwerp moest worden uitgegaan van een kosteneffici-ent en duurzaam product met een hoge restwaarde. Het eilandbestaat uit vijf aan elkaar geschakelde pontons. Twee daarvanzijn traditioneel gestorte betoncasco's. Het zijn een soort schoe-nendozen met vloer, zijwanden en een dak. Drie zijn omge-keerde betonnen bakken op een EPS-drijflichaam. De ballastvan de pontons is zo berekend dat, rekening houdend met hetgewicht, de bovenkant ervan uiteindelijk op dezelfde hoogtekomt. Het totale oppervlak van het eiland is circa 550m2.Zwemmenin de AmstelAmsterdam heeft een primeur: het eerste drijvende zwembadvan Nederland. Het zogenoemde BadBuiten ligt momenteel opeen prachtige plek in de Amstel. Vijf betonnen pontons biedenbehalve aan het zwembad, ruimte aan installaties, terras, bar,toiletten, douches en kleedhokjes. BadBuiten is daarmee nauwe-lijks van een echt zwembad te onderscheiden.11 Het BadBuiten ligt op eenweidse plek in de metgrote gebouwen op deachtergrondZwembad in drijvende betonnen bakZwemmen in de Amstel72010 | online Zwemmen in de Amstel 72010 | online 43themaextra online2 Het casco is gestort met behulp van eenmodulaire rasterbekisting3 De casco's zijn getransporteerd van hetdroogdok in Hardenberg naar Amsterdam4 De bovenste vloer (het dak) is uitgevoerd inbreedplaat5 Door de twee dwarswanden is het cascoopgedeeld in drie compartimentenEnergieEen andere uitdaging was energiezuinigheid. Om warmtever-lies aan de omgeving te voorkomen is een vloeistof toegevoegddie op het water gaat drijven. Deze vloeistof, die permanentaanwezig is, werkt als een warmtedeken. Om het water teverwarmen worden energiezuinige warmtepompen ingezet diehun warmte uit de buitenlucht halen.Het project is in zeer korte tijd gerealiseerd, in totaal slechts invijf maanden. Dat terwijl er veel vergunningen en onderzoekennodig waren. Voor de bouw zelf was met drie maanden debeschikbare tijd een stuk korter. Jacques LinssenStabiliteitEen belangrijke uitdaging was de stabiliteit van het zwembad.Zo moest worden voorkomen dat het zwembad zou gaanbewegen bij langsvarende boten. Maar vooral de stabiliteit bijongelijkmatige belasting, bijvoorbeeld wanneer een grote groepmensen aan ??n kant gaat staan, moest worden gewaarborgd.De constructeur heeft hier uitvoerig aan gerekend en het isuiteindelijk in de praktijk getest met een grote groep mensen.TransportDe casco's moesten worden getransporteerd van het droogdokin Hardenberg naar Amsterdam (foto 5). Op deze routebedroeg de maximale doorvaartbreedte 6,80 m. Het casco kondan ook niet breder zijn. Op de smalste punten moest hetbeschot worden verwijderd om vrije doorgang mogelijk temaken. Uiteindelijk bedroeg de speling slechts 2 tot 3 cm.Hoewel het zwembad mobiel blijft, is het de bedoeling dat hetde komende jaren op de huidige plek in de Amstel blijft liggen.Bak in bakHet grootste casco meet 30,0 x 6,80 x 2,57 m. Het zwembadzelf heeft een afmeting van 18 x 5 x 1,35 m, een stuk kleinerdus dan het casco waarin het zich bevindt. Door de tweedwarswanden is het casco opgedeeld in drie compartimenten(foto 4). De twee buitenste zijn bedoeld voor de zwembadin-stallatie. Het zwembad bevindt zich in het middelste. De tweebetonnen dwarswanden vormen de kopse wanden van hetzwembad. De zijwanden van het zwembad liggen iets naarbinnen en zijn uitgevoerd in hout. Ook de onderkant van hetzwembad zelf ligt iets hoger dan de bovenkant van de vloer vanhet casco. Op deze vloer zijn kleine muurtjes gebouwd vankalkzandsteen. Hierop zijn balken-broodjesvloeren aange-bracht, die de bodem van het zwembad zelf vormen. Zo is ernaast en onder het zwembad nog voldoende ruimte voor deleidingen.Voor het hele casco is beton met sterkteklasse C35/45 toege-past. Voor het dek gold een extra strenge eis voor de milieu-klasse in verband met het spatwater uit het zwembad (XF4). Intotaal is 450 ton beton en 18 ton wapening gebruikt.De twee traditionele casco's zijn gebouwd door een aannemerdie gewend is funderingen voor woonarken te bouwen (Hercu-les Betoncasco). Ze zijn in een droogdok gebouwd en over hetwater getransporteerd naar Amsterdam (foto 3). Het zwembadbevindt zich in het grootste casco. Het bestaat uit een vloer(200 mm), twee langswanden (200 mm) en vier dwarswanden(200 mm) en een dek (230 ? 250 mm). De onderste vloer issamen met de vier dwarswanden in ??n keer gestort, metbehulp van een modulaire rasterbekisting (foto 2).Zo ontstond een monoliete, waterdichte constructie. Om tevoorkomen dat het beton in de wanden tijdens het stortenwegloopt in de vloer is een speciale stortvolgorde gehanteerd.De bovenste vloer (het dak) is uitgevoerd in breedplaat (foto 4).Het was een lastige klus om de juiste afwatering op dit dek tecre?ren. Er mag immers geen water op blijven staan. Hierdoormoest het dek worden voorzien van het juiste afschot in combi-natie met voldoende afvoerputten.De dakvloer is momentvast aan de wanden verbonden. Hier-door ontstaat een stijf geheel en is de belasting op de onderstevloer en de wanden, onder meer uit de hydrostatische druk,goed op te nemen. Het casco is constructief berekend door devaste constructeur van de aannemer: Alferink-van Schieveenuit Zwolle. ProJectgegevensinitiatief Waternetconceptontwikkeling en projectmanagement GO Marketingontwerp IOU Architecture i.s.m. Van der Giesen Architecten.uitvoering Hercules Betoncaso en W.A. Beneckeconstructief advies Alferink-van Schieveen234 5