Er valt veel te zeggen voor of tegen het privatiseren van de kwaliteitsborging. Maar erg effectief is het niet, zeker nu niet meer. Het is een stelselwijziging op ideologische gronden, argumenten spelen hierbij geen rol.

Is het een ramp om Bouw- en Woningtoezicht te privatiseren? Nou nee. Het gaat er eigenlijk niet om of het privaat of publiek is, maar om hoe goed je het regelt. Met BWT was het, zeker op het gebied van constructieve veiligheid, eigenlijk wel goed geregeld. Dan heb ik het wel over tien jaar geleden. Door de aankomende stelselwijziging hebben veel gemeenten ervoor gekozen om BWT af te slanken. Het is dus goed dat er wat gaat veranderen.

Wat opvalt, is dat de beroepsgroep constructeurs weinig inbreng heeft gehad in de wet. De bestaande regelgeving is al dusdanig ingewikkeld dat sommige vinden dat alle constructeurs op cursus moeten om deze te begrijpen. Ik zou zeggen, laten we die regelgeving wat eenvoudiger maken, zodat niet alleen de opstellers hem snappen. Echter, door de nieuwe wet, de AMVB en de ministeriële regeling wordt het alleen maar nog complexer. Het is daarom lastig voor constructeurs om te adviseren wat men, waar precies, moet opschrijven.

Aan de andere kant lijkt het erop dat de opstellers er niet echt zicht op hebben welke invloed gemeenten hebben op de constructieve veiligheid in Nederland. Dat gaat namelijk veel verder dan het bestrijden van fouten in ontwerp en uitvoering. En als je niet weet wat gemeentes nog meer doen, dan is het ook onwaarschijnlijk dat dit in de nieuwe regels wordt geborgd.

De bouw is een harde wereld met concurrentie, tegenstrijdige belangen en hevige tijdsdruk. Dat gaat niet veranderen. En al deze zaken hebben negatieve invloed op de constructieve veiligheid. Op dit moment worden veel problemen opgelost door de gemeenten. Maar zo hoort het niet, de bouw moet het zelf goed doen. Dit is ook het doel van de wet. Helaas gaat dat niet vanzelf en ik ben bang dat het zonder inbreng van constructeurs ook niet goed komt.
Volgens mij kunnen wij als constructeurs het beste invloed uitoefenen door ervaringen te delen, over hoe de bouw- en woningtoezichten het altijd voor elkaar hebben gekregen om toch tot veilige gebouwen te komen, ondanks de vele fouten in de bouw.

Lang geleden was het zo dat iedere gemeente zijn eigen regels stelde. Daar had de bouw veel last van. Nu zijn de regels overal gelijk maar worden ze vaak wel verschillend geïnterpreteerd. Dit gebeurt overigens zowel door gemeenten als constructeurs. In de discussies die dan ontstaan heeft de gemeente alle macht, je kunt niet om ze heen. Als constructeur moet je echt met een goede onderbouwing komen. Deze situatie is de drijvende kracht achter onderzoek dat en leidt tot praktijkrichtlijnen, CUR-Aanbevelingen, aanpassingen van normen en natuurlijk mooie artikelen in onder andere het vakblad Cement. Dit is enorm belangrijk maar ook heel veel werk. Het is veel makkelijker om een andere private kwaliteitsborger aan te stellen die niet zo moeilijk doet.

Om te leren van het verleden, zou ik graag verhalen zien uit de praktijk. Verhalen die gaan over het toepassen van nieuwe bouwsystemen of niet genormeerde materialen, over het gebruikmaken van het gelijkwaardigheidsbeginsel of over duurzaamheid van oncontroleerbare constructies. Als u uw ervaringen wilt delen en reflecteren op het nieuwe stelsel, dan nodig ik u van harte uit om een artikel te schrijven, kort of lang, en deze te sturen naar de redactie van Cement.

Door de ideologische keuze voor ‘privaat wat kan’, is de afgelopen tien jaar de kwaliteitsborging achteruit gegaan. Na de daadwerkelijke invoering gaan we pionieren en zal het nog minder worden. Laten we, nu de Tweede Kamer heeft gesproken, als beroepsgroep meehelpen om te zorgen dat het eindresultaat beter is dan vroeger. Dat kan namelijk wel, het is ook een kans.