Toen ik begon als constructeur was de eindige-elementenanalyse (FEA) net in de fase dat het gemeengoed was geworden op ingenieursbureaus. Internationale experts in FEA maakte zich toen grote zorgen dat iedereen hier nu zomaar mee aan de slag ging. De volgende quotes stammen uit die tijd (begin jaren 90).

"Don't confuse convenience with intelligence."

"Don't confuse speed with accuracy."

"FEA makes a good engineer better and a poor engineer dangerous."

Die laatste is mijn favoriet. Ik denk dat voor veel constructeurs geldt dat ze veel over het gedrag van constructies hebben geleerd door het doen van FEA. 

Er is veel veranderd sinds die tijd. In plaats van tekeningen, maken we van alle gebouwen een 3D-model, dus is het een kleine moeite om die ook 'even' door te rekenen. De software kan ook gelijk de wapening uitrekenen en alle normtoetsen uitvoeren.

Gelden die quotes nu nog steeds? Als het gaat om een samenstel van 1D-elementen wat mij betreft niet. De software is natuurlijk veel beter in mechanica dan de constructeur, en eerlijk gezegd heb ik ondertussen ook meer vertrouwen in een foutloze normtoets van sommige software dan in die van een gemiddelde constructeur. Voor 2D-elementen begin ik al iets op te schuiven. Met name voor schijven zijn er nogal wat valkuilen waar de software je niet omheen navigeert.

Waar we begin jaren 90 nog niet eens van droomde is nu mogelijk met niet-lineaire eindige-elementenanalyse (NFEA). De enorme ontwikkeling in computercapaciteit heeft het mogelijk gemaakt om hele constructies met NFEA door te rekenen. Dit geeft een geweldig inzicht maar hier gelden de quotes meer dan ooit. Met NFEA kun je ineens de technische haalbaarheid van ongewapende vloeren of van balken zonder beugels aantonen. Je werkt in principe altijd op basis van het gelijkwaardigheidsbeginsel. Door alle kennis en ervaring, die impliciet in de normregels zit, niet te gebruiken neem je een enorme verantwoordelijkheid op je.

Naast onderzoekers maakten tot voor kort in de bouwpraktijk alleen een beperkt aantal hoog opgeleide constructeurs gebruik van NFEA. De bediening van de knoppen was ook dusdanig gebruikersonvriendelijk, dat je echt precies moest snappen wat de software doet om er mee te kunnen werken. Hierin zijn grote stappen gemaakt en NFEA wordt nu ook veel gebruikt door studenten op de TU's. NFEA-software is aan het doorbreken bij de ingenieursbureaus net zoals FEA begin jaren 90. Dit is een geweldige ontwikkeling die constructeurs zouden moeten omarmen, je wordt er een betere constructeur van. Aan de andere kant zijn de gevaren levensgroot. Constructeurs moeten vertrouwen op hun eigen intelligentie en alle uitkomsten van NFEA wantrouwen, in ieder geval de komende 25 jaar.

Manager Structural Design, Royal HaskoningDHV

Lees ook eerdere blogs van Erik Middelkoop.