Natuurlijk komen er wijzigingen in wetgeving aan: de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Die zijn een jaartje doorgeschoven naar 1 januari 2022. Overigens is waarschijnlijk niet in zijn volle omvang duidelijk wat die voor uw werk gaat betekenen, maar dat terzijde.

Recent zijn diverse normbladen aangepast. Vorig jaar riep ik partijen op een afspraak met elkaar te maken over nieuwe normbladen, die het ministerie niet wilde aanwijzen vanuit het Bouwbesluit 2012 (zie blog ‘Onnodige kosten en wat daaraan te doen?'). Die oproep hoeft dit jaar niet, want met de publicatie van de Staatscourant 66974 (december 2020), zijn alle gewijzigde of nieuwe normbladen alsnog onderdeel geworden van het Bouwbesluit 2012. Daarmee worden onduidelijkheden en onnodige kosten als gevolg van discussies over interpretatie voorkomen. Op aangeven van het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) is in de toelichting van die regeling in hoofdlijnen aangegeven wat er in die normbladen is gewijzigd.

We pikken er vier uit.

NEN-EN 1990+A1+A1/C2:2019 Eurocode - Grondslagen van het constructief ontwerp, inclusief nationale bijlage NB:2019
Naast redactionele wijzigingen zijn in de nationale bijlage bij NEN-EN 1990 verduidelijkingen doorgevoerd. Het gaat hierbij met name om de mogelijkheden voor verlaging van de gevolgklasse van delen van een bouwwerk (gevolgklassen bepalen het noodzakelijk te realiseren veiligheidsniveau van een bouwwerk ofwel de betrouwbaarheidsindex). Ook zijn er in informatieve zin meer voorbeelden gegeven van bouwwerken in een bepaalde gevolgklasse.

NEN 8700 + A1:2020 Beoordeling constructieve veiligheid van een bestaand bouwwerk bij verbouw en afkeuren - Grondslagen (bestaande bouw en verbouw)De nieuwe NEN 8700 is aangepast voor wat betreft de beoordeling van bestaande bruggen. In samenhang met de nieuwe NEN 8701 (belastingen) is geregeld dat bruggen in het onderliggend wegennet (stadsbruggen) met een meer accurate lagere belasting beoordeeld kunnen worden. Verder is in NEN 8700 de nieuwe NEN 8707 (geotechnische constructies) aangestuurd als tweedelijns norm. Ook is aangesloten bij de wijzigingen die in NEN-EN 1990 met de nationale bijlage zijn aangebracht.

NEN 8701+A1:2020 Beoordeling van de constructieve veiligheid van een bestaand bouwwerk bij verbouw en afkeuren – Belastingen
De nieuwe NEN 8701 is ook aangepast voor wat betreft de beoordeling van bestaande bruggen. In samenhang met de nieuwe NEN 8700 is geregeld dat bruggen in het onderliggend wegennet (stadsbruggen) met een meer accurate lagere belasting beoordeeld kunnen worden. Bij de vorige versie van NEN 8700/NEN 8701 was deze belasting gebaseerd op aslast- en voertuiggewichtmetingen op het zwaarder belaste hoofdwegennet (snelwegen). Hierdoor zouden veel bestaande stadsbruggen ten onrechte moeten worden afgekeurd.

NEN 8707+C1:2020 Beoordeling van de constructieve veiligheid van een bestaand bouwwerk bij verbouw en afkeur - Geotechnische constructies
NEN 8707, aangestuurd vanuit NEN 8700, regelt de beoordeling van geotechnische constructies van bestaande bouwwerken en bij verbouw van een bouwwerk. Voorheen volgde deze beoordeling uit NEN 8700 met een doorverwijzing naar de nieuwbouwnorm NEN-EN 1997-1. Met het aanwijzen van NEN 8707 is de doorverwijzing naar NEN-EN 1997 vervangen door een beoordelingskader dat specifiek bedoeld is voor bestaande bouw. Deze omzetting is in principe beleidsneutraal uitgevoerd. Uitzondering daarop is het onderdeel ‘Beoordeling van paalfunderingen bij verbouw’. In de NEN 8707 wordt voor verbouw aangesloten op de in 2017 doorgevoerde gereduceerde puntdraagkracht van funderingspalen met 30%, zoals deze voor nieuwbouw is opgenomen in NEN-EN 1997-1. Dit is gedaan omdat uit onderzoek is gebleken dat het voorgestane veiligheidsniveau van het Bouwbesluit 2012 niet aantoonbaar gehaald kan worden met de paaldraagkrachtfactoren die volgen uit de eerdere versie van de NEN-EN 1997-1. Deze aanpassing is nu ook overgenomen in NEN 8707 als bij verbouw nieuwe funderingspalen worden aangebracht of bestaande palen substantieel zwaarder worden belast. Bij dat laatste gaat het niet om ‘verbouw’, maar om de beoordeling van bestaande bouw (bestaande paalfundering) die substantieel zwaarder wordt belast. Hetzij door ander gebruik van het gebouw, hetzij door bijvoorbeeld optoppen van een gebouw. Die lagere paaldraagkrachtfactoren zijn van toepassing bij uitbreiding van een bestaand gebouw, waarbij nieuwe palen worden aangebracht. Ook dan is sprake van verbouw van een bestaand gebouw en gelden de verbouweisen van het Bouwbesluit 2012.
De bepalingen in de Regeling Bouwbesluit 2012 die de wijziging van de paaldraagkrachtfactoren buiten spel zette, zijn vervallen.

Voor de andere wijzigingen verwijs ik naar de eerdere genoemde Staatcourant van 21 december 2020.

Dr. ir. N.P.M. Scholten
Senior expert bij Expertisecentrum Regelgeving Bouw