Je zou verwachten dat het poolgebied juist blij zou moeten zijn met wat opwarming. Maar in Longyearbyen staat alles gefundeerd op de permanent bevroren grond die nu begint te ontdooien. Het hout is onbehandeld, wat bij vorst prima kan maar nu niet meer. Er is nu regen waar er vroeger sneeuw was en er ontstaan lawines die er niet waren. Dit allemaal heeft nu al tot veel schade en helaas ook slachtoffers geleid.

Ook elders in de wereld zien we ernstige gevolgen van de opwarming van de aarde optreden. Het klimaat wordt onstuimiger, alle weerrecords sneuvelen. Daken waaien van huizen en hele gebieden komen blank te staan. We hebben als mensheid veel gebouwd en dit is allemaal gebaseerd op de ervaringen uit het verleden. Nederland ervaart in Groningen hoeveel moeite het kost om bestaande gebouwen op een nieuwe belasting aan te passen. Op wereldschaal is dit onvoorstelbaar.

Logisch dus dat we maatregelen nemen om verdere opwarming tegen te gaan. De bouw zet sterk in op de energietransitie en circulair bouwen. Hier zullen we volop mee moeten doorgaan om de aarde leefbaar te houden voor de generaties die na ons komen. Maar als het gaat om de opwarming van de aarde dan moeten we reëel zijn, we zijn te laat!

Naast het afremmen van de opwarming zullen we ook aan de slag moeten met ons voorbereiden op de gevolgen. Voor Nederland is de zeespiegelstijging natuurlijk een bedreiging waar we als land een oplossing voor moeten vinden. Het onstuimigere klimaat heeft voor ieder bouwwerk gevolgen en daar zullen we allemaal wat mee moeten. We kunnen nu nog niet overzien wanneer er wat nodig is,  dus bouwen we door zoals we gewend zijn. Maar hiermee maken we het probleem in de toekomst alleen maar groter.

Tegen de tijd dat we zeker weten welke belastingen de nieuwe werkelijkheid zijn, zijn we weer te laat. Alle innovatie en automatisering zijn onvoldoende om binnen redelijke termijn alles weer veilig te maken. Het zal veel tijd en geld gaan kosten en we ontkomen er niet aan dat we in Nederland niet meer zo veilig kunnen leven als we gewend zijn. Dit willen we natuurlijk niet, daarom moeten we nu anders gaan bouwen.

De opwarming is gaande, hierover valt niet te discussiëren. Je kunt het gewoon meten. Hoe dit zich de komende decennia zal ontwikkelen, is wat minder zeker maar hiervoor zijn wel redelijk betrouwbare modellen. Het wordt echt onzeker als we willen weten wat de effecten zijn op een specifieke plaats, zodat we onze nieuwe bouwwerken daarop kunnen voorbereiden. Welke extreme windsnelheden, temperaturen, waterstanden en regenintensiteit hebben we in Nederland over 50 jaar?

Onlangs zijn in de Verenigde Staten de windbelastingen in de belastingnorm verhoogd en is er een hoofdstuk tsunami’s toegevoegd. De normen in Nederland zijn gebaseerd op een gewenst betrouwbaarheidsniveau, gecombineerd met statische gegevens van de belastingen. We kijken dus alleen achteruit. Wiskundig is dit een sluitende aanpak, totdat er een trendbreuk is. Dit is al gebeurd bij de verkeersintensiteit en ook de geïnduceerde aardbevingen zou je hieronder kunnen rekenen. Nu is het goed mogelijk om ook verwachtingen in de probabilistische modellen mee te nemen. Echter, de combinatie van de gewenste hoge veiligheid met de grote onzekerheid in de verwachtingen zal leiden tot extreem hoge belastingen en daarmee ook extreem hoge bouwkosten.

Gelukkig zijn we ingenieurs en geen wiskundigen. We kunnen hier dus wat pragmatischer mee omgaan. We kunnen niets doen, we kunnen de belastingen extreem verhogen of we kunnen heel lang onderzoek doen. Ik pleit ervoor dat we nu op een slimme manier, volledig niet wiskundig onderbouwd, de normen wat opschroeven. Hiermee kunnen we tegen beperkte kosten de problemen in de toekomst een stuk kleiner maken.