Tijdens het fib-congres in Oslo zijn verschillende internationale projecten onderscheiden met de fib Awards for Outstanding Concrete Structures. Bij deze editie speelde duurzaamheid een belangrijke rol, groter dan andere jaren. Wellicht daarom viel ook een renovatieproject in de prijzen. De jury ziet dit als een duidelijke trend voor de komende jaren.
CEMENT 7 2022 ?65
De fib Awards for Outstanding Con-
crete Structures worden om de vier
jaar toegekend op het fib -congres.
Het doel van de prijs is het vergroten van
de internationale erkenning voor beton-
constructies en het vragen van aandacht
voor de veelzijdigheid van beton als con-
structief bouwmateriaal.
In het ontwerp van het nieuwe hoofdkan-
toor van Rever Holdings Ryogoku in Tokio
is optimaal gebruikgemaakt van de vorm-
vrijheid van beton. Zowel de binnen- als de
buitenkant van het gebouw heeft organi-
sche vormen die opgaan in de omgeving.
De positie van de wanden en het atrium is
parametrisch geoptimaliseerd, waarbij de
lichtinval is gemaximaliseerd en tegelijker-
tijd de koellast is beperkt. Hierdoor hebben
de atria op elke verdieping een andere
vorm. Het constructieprincipe is geïnspi-
reerd op een spinnenweb, waarbij de
k
olom- en liggerposities zijn geoptimali-
seerd. De optimalisatie was slechts analy-
fib Awards for Outstanding Concrete Structures 2022
Tijdens het fib-congres in Oslo zijn verschillende internationale projecten onderscheiden met
de fib Awards for Outstanding Concrete Structures. Bij deze editie speelde duurzaamheid een belangrijke rol, groter dan andere jaren. Wellicht daarom viel ook een renovatieproject in de prijzen. De jury ziet dit als een duidelijke trend voor de komende jaren.
De ingediende projecten moeten zijn vol-
tooid gedurende de vier jaar voorafgaand
aan het jaar van het congres waar de prij-
zen worden toegekend. Een door het fib Presidium aangewe-
zen jury
select
eert de winnaars. Er zijn twee
categorieën:
Gebouwen en Infra. Criteria die
de jury meeneemt zijn:
FIB BULLETIN
Meer over de fib Awards for
Outstanding Concrete
Structures, de winnende en
de genomineerde projecten
staat in fib bulletin 104,
beschikbaar op
www.fib-international.org.
Rever Holdings Ryogoku,
Japan
ontwerpaspecten, waaronder esthetiek en
detaillering;
bouwpraktijk en kwaliteit;
milieuaspecten van het ontwerp en de
uitvoering;
levensduur;
bijdrage aan de ontwikkeling en verbete -
ring van
bouw en in beton.
tisch. Hierbij is bijvoorbeeld geen rekening
gehouden met plaatsing van de wapening.
Daarom zijn voor de verbindingen kolom-
koppen voorzien, waarin de hoofdwape-
ning van de balken is verankerd. Buigende
momenten van de liggers worden over
-
gedr
agen via een mechanische veranke-
ring. In het gebouw wordt gebruikgemaakt
van natuurlijke energiebronnen. Hiermee is
een efficiëntieverbetering van 50% bereikt,
waarmee het project het hoogste label
heeft gekregen in het Building Energy Con-
servation Labelling System (BELS) in Japan.
Ook zijn zo veel mogelijk gerecyclede
mat
erialen gebruikt en is de hoeveelheid
Winnaar categorie Gebouwen (1)
66? CEMENT 7 20 22
materiaal voor de binnen- en buitenafwer-
king geminimaliseerd. Zo zijn de gevels aan
de buitenzijde afgewerkt met verf en aan
de binnenzijde voorzien van thermische
isolatie. Omdat een scheurgevoelige verf is
aangebracht moest in het ontwerp de
scheurvorming worden beperkt. Hiervoor is
onder meer een speciaal betonmensgel
toegepast.
The Helsinki Olympic Stadium, Finland
Om te kunnen voldoen aan alle toekomstige
eisen voor internationale sportevenemen-
ten was het originele Olympisch Stadion in
Helsinki uit 1938 aan renovatie toe. Ook
was het doel het cultureel erfgoed te be-
houden voor de toekomst.
Het originele stadion is grotendeels
gebouwd in gewapend, ter plaatse gestort
beton. Dat gold ook voor de tussenvloeren,
met uitzondering van de oostelijke tribune
die bestaat uit houten vloeren. De basis-
structuur bestond uit een frame van kolom-
men en balken die die trapvormige tribune-
elementen ondersteunden. De overkapping van de tribune was
opgebouwd met betonnen elementen met een houten dakconstructie ertussen. Bij de
renovatie werden de zuid- en noordbogen
van het stadion overkapt met een stalen
luifelconstructie. Deze werd verbonden met
de bestaande betonnen constructie met
behulp van speciaal vervaardigde verbin-
dingen.
De nieuwe luifels leidden tot een toe-
name van de belastingen, voornamelijk
windbelastingen. Deze zijn nauwkeurig
bepaald op basis van windtunneltesten.
Om deze belastingen op te kunnen nemen,
werden de frameconstructies van de tribune
onderling gekoppeld om de constructie
stijver te maken en de belastingen over een
groter gebied te verdelen.
foto: Noboru Inoue, Nacasa & Partners Inc.
foto: Noboru Inoue, Nacasa & Partners Inc.
foto: Wellu Hämäläinen
Winnaar categorie Gebouwen (2)
CEMENT 7 2022 ?67
Ook moest rekening worden gehouden met
de verhoogde belastingen in de funderin -
gen. Deze zijn ten behoeve van de stijfheid
met elk
aar verbonden en verstevigd waar
dat nodig was, om zowel druk als trekbelas -
ting op te kunnen nemen. De krachten op
de f
underingen, worden nu met groutankers
overgedragen op de ondergrond. Een deel
van de fundering moest worden verdiept
vanwege de nieuwe faciliteiten onder het
oude stadion. Hiertoe is de constructie tijde -
De Rose Fitzgerald Kennedy-brug, waarvan
het proces van concept tot voltooiing meer
dan 20 jaar besloeg, kruist de rivier Barrow
in Ierland. Deze is op elk punt ten zuiden
van de stad New Ross minstens 300 m
breed.
In het referentieontwerp zijn verschillen-
de alternatieven overwogen; van tuibrug tot
bogen en vrije v
oorbouw. Uiteindelijk ging de
voorkeur uit naar een zogenoemde 'extrados -
brug', een kruising tussen een kokerbrug en
een tuibrug
. De brug heeft drie torens, wat de
juiste balans biedt tussen de slankheid van
het dek en de beperkte hoogte.
In het ontwerp golden een aantal
belangrijke randvoorwaarden, waaronder
de exacte positie van de drie torens, de
hoofdoverspanningen van 230 m, de hoog-
te van de masten, de doorvaarthoogte en
-breedte, de maximale dikte van het dek
(bij de centrale pyloon 8 m en in het mid-
den 3,5 m) en de maximale hoogte van de
landhoofden. Met deze beperkingen was
het aantal variabelen om het ontwerp te
optimaliseren beperkt tot het aantal, de
grootte en de afstand van de kabels, en de brug uniek door het hoogteverschil tussen
de centrale toren en de zijtorens. Hierdoor
ontstaat een asymmetrie in de kabelop-
stelling ten opzichte van de centrale over-
spanningen.
De Rose Fitzgerald Kennedy-brug is
een mijlpaal in het ontwerp en de construc -
tie van bruggen van dit type.
Naast de prijswinnaars waren er ook een
aantal speciale vermeldingen. Voor de
categorie Gebouwen waren dat:
FHNW-Campus, Switzerland;
Chau Chak Wing Museum, Australia;
BT Headquarter.
En voor Infra:
New Coastal Road Viaduct, Reunion
Island France;
Bridge over the Rowing Course, Slovakia;
Carbolight, Germany (Exceptional Recog-
nition);
Bessodani Bridge, Japan (Exceptional
Recognition).?
Rose Fitzgerald Kennedy Bridge, Ierland
doorsnede van de hoofdoverspanningen. De ontwerpfase was gericht op het
optimaliseren van het referentieontwerp.
Om een recordoverspanning te kunnen ha-
len voor een extradosconstructie in beton,
werden een aantal wijzigingen doorge-
voerd. Zo werd de dwarsdoorsnede gewij-
zigd, werden drie kebels vervangen door
een enkele kabel en zijn in het kabeldetail
oplegzadels toegevoegd, waardoor de
mastbreedte kon worden teruggebracht
van 2,6 m naar 1,6 m. Om een relatief licht dek te behou-
den is hogesterktebeton toegepast: C80/95
in de hoofdoverspanningen en C60/75 in
de overige overspanningen. De heeft geleid
tot een brug met een totale lengte van
887 m verdeeld in negen overspanningen
van 36 m, 45 m, 95 m, 230 m, 230 m, 95 m,
70 m, 50 m en 36 m. Het zeer slanke dek beïnvloedt de
verdeling van de belasting tussen dit ele-
ment en het kabelsysteem. Dit leidt tot een
gedrag dat nauwer verwant is met tuibrug-
gen in vergelijking met andere extrados-
bruggen. Ook esthetisch gezien is deze
Speciale vermeldingen
lijk op hydraulische vijzels geplaatst.
Uit onderzoek bleek dat de oude be-
tonconstructies grotendeels in goede staat
verkeren. Wel werden scheuren geconsta-
teerd in de dwarsdragers van de tribune.
De constructie is op sommige plaatsen ver-
sterkt met koolstofvezelwapening. De ko-
lommen moesten worden voorzien van een
extra 120 - 150 mm dikke voet, vanwege de
hoge wapeningsdichtheid uitgevoerd in
zelfverdichtend beton.
foto: Tuomas Uusheimo
foto: An Dearthoir / Wikipedia
Winnaar categorie Infra
De fib Awards for Outstanding Concrete Structures worden om de vier jaar toegekend op het fib-congres. Het doel van de prijs is het vergroten van de internationale erkenning voor betonconstructies en het vragen van aandacht voor de veelzijdigheid van beton als constructief bouwmateriaal.
De ingediende projecten moeten zijn voltooid gedurende de vier jaar voorafgaand aan het jaar van het congres waar de prijzen worden toegekend.
Een door het fib Presidium aangewezen jury selecteert de winnaars. Er zijn twee categorieën: Gebouwen en Infra. Criteria die de jury meeneemt zijn:
- ontwerpaspecten, waaronder esthetiek en detaillering;
- bouwpraktijk en kwaliteit;
- milieuaspecten van het ontwerp en de uitvoering;
- levensduur;
- bijdrage aan de ontwikkeling en verbetering van bouwen in beton.
Rever Holdings Ryogoku, Japan
Winnaar categorie Gebouwen (1)
In het ontwerp van het nieuwe hoofdkantoor van Rever Holdings Ryogoku in Tokio is optimaal gebruikgemaakt van de vormvrijheid van beton. Zowel de binnen- als de buitenkant van het gebouw heeft organische vormen die opgaan in de omgeving. De positie van de wanden en het atrium is parametrisch geoptimaliseerd, waarbij de lichtinval is gemaximaliseerd en tegelijkertijd de koellast is beperkt. Hierdoor hebben de atria op elke verdieping een andere vorm.
Rever Holdings Ryogoku (foto's: Noboru Inoue, Nacasa & Partners Inc.)
Het constructieprincipe is geïnspireerd op een spinnenweb, waarbij de kolom- en liggerposities zijn geoptimaliseerd. De optimalisatie was slechts analytisch. Hierbij is bijvoorbeeld geen rekening gehouden met plaatsing van de wapening. Daarom zijn voor de verbindingen kolomkoppen voorzien, waarin de hoofdwapening van de balken is verankerd. Buigende momenten van de liggers worden overgedragen via een mechanische verankering.
In het gebouw wordt gebruikgemaakt van natuurlijke energiebronnen. Hiermee is een efficiëntieverbetering van 50% bereikt, waarmee het project het hoogste label heeft gekregen in het Building Energy Conservation Labelling System (BELS) in Japan. Ook zijn zo veel mogelijk gerecyclede materialen gebruikt en is de hoeveelheid materiaal voor de binnen- en buitenafwerking geminimaliseerd. Zo zijn de gevels aan de buitenzijde afgewerkt met verf en aan de binnenzijde voorzien van thermische isolatie. Omdat een scheurgevoelige verf is aangebracht moest in het ontwerp de scheurvorming worden beperkt. Hiervoor is onder meer een speciaal betonmensgel toegepast.
The Helsinki Olympic Stadium, Finland
Winnaar categorie Gebouwen (2)
Om te kunnen voldoen aan alle toekomstige eisen voor internationale sportevenementen was het originele Olympisch Stadion in Helsinki uit 1938 aan renovatie toe. Ook was het doel het cultureel erfgoed te behouden voor de toekomst.
Het originele stadion is grotendeels gebouwd in gewapend, ter plaatse gestort beton. Dat gold ook voor de tussenvloeren, met uitzondering van de oostelijke tribune die bestaat uit houten vloeren. De basisstructuur bestond uit een frame van kolommen en balken die die trapvormige tribune-elementen ondersteunden.
The Helsinki Olympic Stadium, Finland (foto: Wellu Hämäläinen)
De overkapping van de tribune was opgebouwd met betonnen elementen met een houten dakconstructie ertussen. Bij de renovatie werden de zuid- en noordbogen van het stadion overkapt met een stalen luifelconstructie. Deze werd verbonden met de bestaande betonnen constructie met behulp van speciaal vervaardigde verbindingen.
De nieuwe luifels leidde tot een toename van de belastingen, voornamelijk windbelastingen. Deze zijn nauwkeurig bepaald op basis van windtunneltesten. Om deze belastingen op te kunnen nemen, werden de frameconstructies van de tribune onderling gekoppeld om de constructie stijver te maken en de belastingen over een groter gebied te verdelen.
Ook moest rekening worden gehouden met de verhoogde belastingen in de funderingen. Deze zijn ten behoeve van de stijfheid met elkaar verbonden en verstevigd waar dat nodig was, om zowel druk als trekbelasting op te kunnen nemen. De krachten op de funderingen, worden nu met groutankers overgedragen op de ondergrond. Een deel van de fundering moest worden verdiept vanwege de nieuwe faciliteiten onder het oude stadion. Hiertoe is de constructie tijdelijk op hydraulische vijzels geplaatst.
Uit onderzoek bleek dat de oude betonconstructies grotendeels in goede staat verkeren. Wel werden scheuren geconstateerd in de dwarsdragers van de tribune. De constructie is op sommige plaatsen versterkt met koolstofvezelwapening. De kolommen moesten worden voorzien van een extra 120 - 150 mm dikke voet, vanwege de hoge wapeningsdichtheid uitgevoerd in zelfverdichtend beton.
The Helsinki Olympic Stadium, Finland (foto: Tuomas Uusheimo)
Rose Fitzgerald Kennedy Bridge, Ierland
Winnaar categorie Infra
De Rose Fitzgerald Kennedy-brug, waarvan het proces van concept tot voltooiing meer dan 20 jaar besloeg, kruist de rivier Barrow in Ierland. Deze is op elk punt ten zuiden van de stad New Ross minstens 300 m breed.
In het referentieontwerp zijn verschillende alternatieven overwogen; van tuibrug tot bogen en vrije voorbouw. Uiteindelijk ging de voorkeur uit naar een zogenoemde ‘extradosbrug’, een kruising tussen een kokerbrug en een tuibrug. De brug heeft drie torens, wat de juiste balans biedt tussen de slankheid van het dek en de beperkte hoogte.
In het ontwerp golden een aantal belangrijke randvoorwaarden, waaronder de exacte positie van de drie torens, de hoofdoverspanningen van 230 m, de hoogte van de masten, de doorvaarthoogte en -breedte, de maximale dikte van het dek (bij de centrale pyloon 8 m en in het midden 3,5 m) en de maximale hoogte van de landhoofden. Met deze beperkingen was het aantal variabelen om het ontwerp te optimaliseren beperkt tot het aantal, de grootte en de afstand van de kabels, en de doorsnede van de hoofdoverspanningen.
De ontwerpfase was gericht op het optimaliseren van het referentieontwerp. Om een recordoverspanning te kunnen halen voor een extradosconstructie in beton, werden een aantal wijzigingen doorgevoerd. Zo werd de dwarsdoorsnede gewijzigd, werden drie kabels vervangen door een enkele kabel en zijn in het kabeldetail oplegzadels toegevoegd, waardoor de mastbreedte kon worden teruggebracht van 2,6 m naar 1,6 m.
Om een relatief licht dek te behouden is hogesterktebeton toegepast: C80/95 in de hoofdoverspanningen en C60/75 in de overige overspanningen. De heeft geleid tot een brug met een totale lengte van 887 m verdeeld in negen overspanningen van 36 m, 45 m, 95 m, 230 m, 230 m, 95 m, 70 m, 50 m en 36m.
Het zeer slanke dek beïnvloedt de verdeling van de belasting tussen dit element en het kabelsysteem. Dit leidt tot een gedrag dat nauwer verwant is met tuibruggen in vergelijking met andere extradosbruggen. Ook esthetisch gezien is deze brug uniek door het hoogteverschil tussen de centrale toren en de zijtorens. Hierdoor ontstaat een asymmetrie in de kabelopstelling ten opzichte van de centrale overspanningen.
De Rose Fitzgerald Kennedy-brug is een mijlpaal in het ontwerp en de constructie van bruggen van dit type.
Rose Fitzgerald Kennedy Bridge (foto: An Dearthoir / Wikipedia)
Speciale vermeldingen
Naast de prijswinnaars waren er ook een aantal speciale vermeldingen. Voor de categorie Gebouwen waren dat:
- FHNW-CAMPUS, Switzerland;
- Chau Chak Wing Museum, Australia;
- BT Headquarter.
En voor Infra:
- New Coastal Road Viaduct, Reunion Island France;
- Bridge over the Rowing Course, Slovakia;
- Carbolight, Germany (Exceptional Recognition);
- Bessodani Bridge, Japan (Exceptional Recognition).
fib bulletin
Meer over de Awards for Outstanding Concrete Structures, de winnende en de genomineerde projecten staat in fib bulletin 104, beschikbaar op www.fib-international.org.
Reacties