Degenen die me kennen zal het niet zijn ontgaan, het fenomeen wapening houdt me al een tijdje bezig. Ik erger me sterk aan de manier waarop wij hier binnen de branche mee omgaan. Slechte ontwerpen van de wapening, de wijze van opgave en verrekening en, als het echt uit de hand loopt, de gerechtelijke dwalingen. Het is slecht gesteld met de kwaliteit van constructieve documenten. Omschrijvingen als 'ter indicatie' en 'niet verrekenbaar' komen steeds vaker voor, zelfs in de bouwfase Technisch Ontwerp (TO), voorheen het welbekende bestek. En diegene die de rekening betaalt is altijd de uitvoerende partij of opdrachtgever. Kortom, er moet echt iets gebeuren.

Even terug in de schoolbank. Ik gebruik een citaat van prof.ir. Rob Nijsse uit het dictaat draagconstructies 1: "Het beton scheurt nog steeds snel, maar de stalen wapeningsstaven overbruggen de scheur, geven samenhang en verhogen het draagvermogen van een betonnen draagconstructie aanzienlijk." De enige vergelijking die ik op dit moment nog kan trekken is de zogenoemde 'scheur in mijn broek' als het gaat om wapening. We hebben dus geleerd dat het gebruik van wapening pure noodzaak is. En wie is ervoor opgeleid om aan te geven wat noodzakelijk is? Juist, de constructief adviseur. Dan nog even naar de ethiek. Vakmanschap is één van de belangrijkste kerncompetenties van een constructief adviseur. Hier zit dan ook zijn toegevoegde waarde, waarin hij de versterkende factor is en in enige mate voor samenhang moet zorgen, letterlijk en figuurlijk! Waarom doen we dit dan niet! Waar is het misgegaan? 

In het Verenigd Koninkrijk, waar ze spreken over het reinforcement uit de titel van deze blog , is het in besteksprojecten beter geregeld. Hier is juist de constructief adviseur het versterkende element die zorg draagt voor een inhoudelijke opgave. De quantity surveyor staat hem bij en ziet erop toe dat alles goed wordt gecommuniceerd en verwerkt.

Echter daar is het, meer nog dan in Nederland, eerder regelmaat dan uitzondering dat projecten op basis van Design & Build worden aanbesteed. Het risico ligt dan bij de uitvoerende partij, die in het ontwerptraject wel grip heeft op hetgeen wordt opgegeven, en er op een professionele wijze ook wat van kan vinden. De eerder genoemde betekenis van het woord reinforcement, 'versterking, die moet zorgen voor samenhang', is prachtig! Maar letterlijk is het in de dagelijkse praktijk geen versterking. Het zijn eerder andere krachten die tegendraads werken. Allemaal behoorlijk teleurstellend!

Inmiddels zijn we binnen onze organisatie een onderzoek gestart naar dit fenomeen. Dit afstudeeronderzoek wordt vanuit een bedrijfskundig oogpunt opgepakt. Interviews met opdrachtgevers, constructief adviseurs, managementbureaus en leveranciers moeten duidelijkheid scheppen in de oorzaken van de huidige situatie. Ik ga er vanuit dat dit onderzoek een spiegel wordt voor de branche en dat de uitkomst een middel of methode brengt die tot een transparante en eerlijke opgave gaat leiden. Voelt u zich aangetrokken tot dit onderzoek en bent u bereid hier aan mee te werken? Meld u aan!  

Tot slot verwijs ik graag naar mijn blog van 5 februari 2014 en moet vaststellen dat er op de dag van vandaag nog geen reflex, prikkel, of sprake is van een primitief leerproces.

Willem van Dijk

Adjunct Stafdirecteur bij Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling,

Bestuurslid en Commissievoorzitter bij VNconstructeurs

Lees ook eerdere blogs van Willem van Dijk.