Veel bedrijven investeren op dit moment grote bedragen in het automatiseren van hun engineeringsprocessen. En als dit niet kan, worden toch zeker grote delen geautomatiseerd. Het klassieke beeld van een constructeur die achter zijn bureau moeilijke sommen zit te maken, ligt duidelijk achter ons. De conclusie is duidelijk: computers nemen het werk van de constructeur over.

Constructeurs hebben altijd voorop gelopen bij het benutten van de digitale mogelijkheden. Het handmatig doorrekenen van constructieschema’s doet al jaren niemand meer. Na de mechanica zijn ook de constructienormen in software gevat. Daardoor is het vak geleidelijk geëvolueerd. Constructeurs zijn steeds minder aan het rekenen en meer bezig met ontwerpen, adviseren en procesmanagement.

Voor tekenaars is het anders gelopen. Van het tekenbord naar de computer was een enorme stap. Van 2D-tekenen naar 3D-modelleren ook. Beide stappen zijn in een korte periode collectief gezet. Dit zijn kenmerken van een revolutie. Leuk of niet, constructeurs gaan nu ook een revolutie meemaken.

Veel werk verdwijnt, maar er dragen zich ook nieuwe mogelijkheden aan. Constructeurs staan voor de keuze wat ze gaan doen naast, of in plaats van, de traditionele rol. Daarbij speelt nadrukkelijk de vraag ‘Waarom ben ik ooit deze studie gaan doen?’ Niet om sommen te maken en normen toe te passen, dat zijn slechts hulpmiddelen.

Voor velen zal gelden dat het vak breder wordt. Zoals gezegd besteden constructeurs nu al veel tijd aan ontwerpen, adviseren en procesmanagement. Afhankelijk van het type bouwwerk kunnen deze taken worden verbreed tot meerdere disciplines of zelfs alle engineering. Voor dit werk heb je veel kennis nodig maar niet specifiek een master Structural Engineering.

Met deze opleiding ligt het meer voor de hand om verder te specialiseren, de kennis te verdiepen. Voor geavanceerde technologie biedt de digitale revolutie ongekende mogelijkheden. In de constructiemodellen kunnen nu niet-lineair materiaalgedrag, dynamica en breukmechanica worden meegenomen. Het is zelfs mogelijk om deze modellen te koppelen aan modellen voor grond, vloeistoffen of gassen.

Deze mogelijkheden kunnen worden ingezet om het miljarden kostende conservatisme van normberekeningen te omzeilen en bieden ruimte aan vernieuwende constructies. In combinatie met innovatieve materialen kunnen de meest fantastische constructies worden gerealiseerd. Voor bestaande constructies zijn vaak geavanceerde analyses nodig, ook hier liggen kansen voor de specialist.

De digitale revolutie verandert niet alleen het werk van de constructeur, indirect heeft dit ook grote gevolgen voor anderen. Het technisch onderwijs zal studenten moeten voorbereiden op een leven van samenwerken met de computer. In die samenwerking is de computer steeds vaker geen gereedschap, maar een leraar van de ingenieur.

De primaire gebruikers van normen worden nu softwareontwikkelaars. Eenduidigheid wordt belangrijker dan eenvoud. Ingenieursbureaus zullen goed moeten nadenken over hun positionering in de markt. Bij geautomatiseerde processen passen andere verdienmodellen. Bovendien zie je dat de globalisering van engineering nu echt op gang komt. Dit is een bedreiging maar tevens een kans voor de Nederlandse constructeur.

Hoewel een deel van het werk van de constructeur wordt geautomatiseerd, verwacht ik niet dat we minder civiel en bouwkundig ingenieurs nodig hebben. De beperkte budgetten voor engineering, die onvermijdelijk zijn in de bouw, kunnen beter worden besteed. De tijd die niet meer nodig is voor het maken van sommen en tekeningen, kan worden gebruikt voor diepgaandere analyses. Dit geldt zowel voor het ontwerpproces als de detailengineering. Het gevolg zal zijn dat we betere constructies krijgen tegen lagere kosten.

Gelukkig mogen we, maar moeten we ook, een leven lang leren. De richting mogen we zelf bepalen. Ik heb gekozen voor geavanceerde technologie en onderzoek en geniet hier iedere dag van. Of die baangarantie voor onze zoon er straks is, zullen we wel zien. Dankzij de digitale revolutie kunnen we wel garanderen dat het werk nog leuker wordt!