VNconstructeurs heeft de afgelopen tijd veel aandacht besteed aan constructieve veiligheid. Diverse calamiteiten waren aanleiding om het onderwerp eens goed onder de aandacht te brengen. Enkele blog-schrijvers hebben er de afgelopen tijd dan ook extra aandacht aan besteed. Graag heb ik het in deze blog over een ander belangrijk onderwerp: duurzaamheid, met name van het product beton.
Beton heeft op dit moment een weinig goede uitstraling. Eigenlijk valt er geen selectie of tender meer te winnen voor een project met ambitie als de constructie niet in CLT (cross laminated timber) wordt uitgevoerd. Recentelijk hebben wij dat ondervonden bij de tender van de Machinist op een markante plek in Rotterdam. Er zijn zelfs gemeenten die de bouw van hotels alleen toestaan, mits deze in CLT worden uitgevoerd. Beleggers hebben ambities om kantoortorens te bouwen in een houtconstructie met het doel interessante huurders als Amazon, Zalando, ABN AMRO, Alliander en nog veel meer aan te spreken. Op de technische universiteiten groeit het aantal afstudeerders binnen de master Structural Engineering voor de specialisatie ‘Steel, timber and composite structures’. De jeugd herkent direct waar de toekomst is, daar waar sprake is van duurzaamheid.
Bij beton bestaat de mogelijkheid grind te vervangen door betongranulaat. Dat is niet nieuw en er zijn al diverse projecten mee gerealiseerd. Wij zijn zelf betrokken bij een nieuwbouwproject van ING en daar is het beton van de panden die er stonden gebroken in korrels. Zo is een substantieel deel van het grind vervangen door betonpuinkorrels.
Echter op grote schaal toepassen is nog niet gelukt, mede omdat er onvoldoende verbinding is tussen de beton- en sloopbranche. De producenten laten hier naar mijn mening een kans liggen. Waarom spreekt de betonbranche niet de ambitie uit beton voortaan CO2-neutraal te maken. Immers, de productie van cement levert een aandeel van circa 6% in de wereldwijde CO2-productie. Een kans die we niet voorbij mogen laten gaan!
Er zijn initiatieven van New Horizon die samen met Rutte Groep het ‘Rutte beton’, ofwel Urban Mining Concrete, op de markt brengt, waarbij cement terug wordt gewonnen uit betonpuin. Tevens wordt er gewerkt aan beton zonder cement. Het cement wordt vervangen door alkali geactiveerde bindmiddelen. Prima initiatief. De betonbranche zou dit moeten omarmen om zo het materiaal beton in een positiever daglicht te krijgen.
Mijn oproep: laten we als branche op zoek gaan naar de mogelijkheid om CO2-neutraal beton te maken op grote schaal.
Tot slot: hou vol; blijf gezond.
Reacties
ing harrie geenen - gepensioneerd 12 mei 2021 20:10
clt vereist zeer grote hoeveelheden energie in de produktie, je kunt alleen zeer vlakke vlakken op elkaar lijmen en daarvoor zijn doorgaans zeer zware schuurstraten in gebruik. Er zijn ook grote hoeveelheden lijm nodig. Ook het verlijmproces gebeurt onder hogere temperaturen. Uiteraard moet het hout daarvoor kunstmatig gedroogd worden en daarvoor moet, sorry voor de mogelijke verwarring , het hout eerst nat gemaakt worden om ervoor te zorgen dat de buitenkant niet sneller droogt dan de binnenkant ( krimpscheuren). Daarnaast kunnen volledige betoncentrales, zoals van de bovengenoemde A. jansen BV compleet draaien (onder normale kwaliteitsgaranties) op hergebruikt grind plus evt betongranulaat, energetisch niet zo relevant, circulair wel. Daarnaast is tegenwoordig niet alleen cement een bindmiddel in beton, maar ook aanzienlijke hoeveelheden hoogovenvliegas. Het probleem met de werkelijkheid is complexiteit, .......als je het doorhebt.
Han Heijsters - A. Jansen B.V. Son 07 januari 2021 13:08
Dat beton, met name de cement productie, een hoge CO2 uitstoot met zich mee brengt is bekend. Dat Hout, (C..LT.) gevoelsmatig een groener, lees duurzamer imago heeft geloof ik ook. Een geverifieerde L.C.A. of M.K.I. berekening van C.L.T. geleverd in Nederland heb ik nog niet gezien. Het vergelijken van bouwmaterialen zonder het gebouw en de toepassing te kennen is echter niet reëel. Het ontwerp van een bouwwerk dient eerst aan de Nederlandse wetgeving te voldoen en daarna moet het functioneel voor de toepassing zijn. Het gematerialiseerde gebouw, waarbij levensduur (onderhoud - vervanging) moet worden meegenomen, vergelijken met een alternatief gebouw uitgevoerd in een ander materiaal is wel reëel. De NEN-EN 15978 is voor deze berekening bij uitstek het middel. Hierbij wordt voorkomen dat het onderbuik gevoel bij de milieu prestatie van bouwmaterialen tot waarheid wordt verheven.
Pieter Lanser 25 december 2020 15:14
Ik zou nog iets verder doorklikken, Pim Peters. Dan zie je de echte getallen. Wat laten de resultaten van het Betonakkoord tot dusver zien? 1. Het cementgehalte van betonmortel is vanaf 2010 met ongeveer 10% gestegen. 2. De helft van de CO2-reductie tussen 1990 en 2017 komt door het verlies aan volume c.q. marktaandeel van beton. 3. Sinds de gesprekken over het Betonakkoord begonnen is de reductie van de CO2-emissie helemaal stilgevallen. 4. Het aandeel cementrijke prefab groeit nog steeds ten koste van ready mix. De Britse en Deense collega's hebben plannen klaar liggen om in 2050 tot een klimaatneutraal beton te komen. Tot 2030 kan je redelijk plannen. Daarna wordt het dromen en hopen. De reikwijdte van het Betonakkoord gaat niet verder dan het jaar 2030. Aanvankelijk met een ambitie van 30%. Later is daar 50% van gemaakt. Dat blijft nog steeds achter bij het EU-doel van 55%. Het klopt dat er een basis is gelegd. Van de invulling is nog maar bitter weinig te zien.
Pim Peters - IMd Raadgevende Ingenieurs 23 december 2020 09:41
De basis is al gelegd middels het Betonakkoord, nu nog implementeren in de bouwwereld. En juist daar kunnen constructief ontwerpers een grote rol in gaan spelen! Voor info: https://www.betonakkoord.nl/resultaten/
Rob J.M. Straathof - Consigliere 23 december 2020 09:04
Veel geleerd over beton. Voor mij is de eye-opener het feit dat productie van cement circa 6% van de wereldwijde CO2 productie uitmaakt. Deze blog moet op de politieke agenda!!