De laatste maanden is er veel gebeurd. We certificeerden ons nieuwe CO₂-arme beton. Onze innovatie kreeg uitgebreid aandacht in het Financiële Dagblad en de Cobouw en werd daarna ook heel veel online gedeeld. Bovendien wonnen we in december de TBI Innovatieprijs, een prijs waar we erg trots op zijn. Deze erkenning doet goed, maar belangrijker nog is het feit dat we nu omgerekend jaarlijks 10 miljoen autokilometers aan CO₂ gaan besparen! Een prachtige prestatie in 2020.

Naast een diversiteit aan technische vragen en ideeën, kwamen er twee vragen in bijna elk gesprek terug: “Waarom geen patent op deze innovatie?” en “Waarom verhogen jullie de prijs niet?”.
Laten we bij de eerste vraag beginnen: Waarom we zo open over onze innovatie zijn? Want – zo wordt mij dan uitgelegd – als je je kennis deelt, dan kun je de voorsprong onvoldoende uitnutten. Natuurlijk begrijp ik deze vraag en vind ik het voor bepaalde innovaties van Voorbij zeker van toepassing. Maar bij deze innovatie is het anders. Het gaat hierbij immers over een groot maatschappelijk vraagstuk waar we samen voor gesteld staan. Klimaatverandering is urgent en we hebben als sector afgesproken hier onze schouders onder te zetten. Een vraagstuk dat we ook moeten oplossen om als betonsector aan de bal te blijven en ons niet in de verdediging te laten drukken.

Terug naar de vraag, waarom delen we kennis over de ontwikkeling CO₂-arm beton? Ik denk dat het antwoord hierboven staat beschreven. En natuurlijk stellen we wel voorwaarden aan het delen. We willen sámen innoveren en de opgedane kennis en ervaring bundelen. Je begrijpt het al – het is dus niet alleen hálen, maar ook bréngen. Die vraag van: “Stuur me even het recept van je nieuwe betonmengsel op”, is natuurlijk niet aan de orde. Dat heeft niets met ‘samen’ te maken. We delen alleen als het principe brengen/halen geldt.
De afgelopen maanden ben ik ook heel veel gebeld door mensen met de meest uiteenlopende duurzame initiatieven. Maar, en dat heb ik niet eerder meegemaakt, ook de concullega’s in de sector belden om vragen te stellen en gezamenlijk te praten over verduurzaming van beton. Volgens mij mag ik stellen dat er echt iets aan het veranderen is. Ik ben er in ieder geval erg enthousiast over. We gaan nu zoeken naar een goede vorm om de ideeën en innovatiecapaciteit bij elkaar te brengen. De Betonvereniging en het Betonakkoord kunnen daarin helpen, door opleiding, kennisdeling, bundeling van initiatieven enz.

Op de tweede vraag – waarom we de prijs niet verhogen – kreeg ik als ongevraagde feedback dat we niet commercieel waren. Reken er maar op dat onze orderportefeuille ramvol zit en een kapitaalintensieve fabriek als Voorbij het moet hebben van volume draaien. Als wij de prijs verhogen en de bouwer nog niet beloond wordt voor CO₂-arm beton, dan gaan er twee dingen gebeuren. Ten eerste levert de bouwer marge in en daarmee riskeren wij dat, in deze prijsgedreven markt, bouwers andere keuzes gaan maken. Ten tweede gaat het tijd kosten om reeds verstrekte opdrachten te herzien; tijd die relatief weinig opbrengt.
We helpen onze partners liever met het binnenhalen van goed werk en dus geven we deze plus met plezier cadeau aan onze trouwe bouwpartners. We gunnen hen en daarmee onszelf veel werk. Overigens wordt het beton op zichzelf ook niet duurder. De investering in innovatie, certificering en installaties maakt dat we iets te verrekenen zouden hebben. Daarbij is het interessant om te merken dat duurzaamheid aantonen duurder blijkt te zijn dan de ontwikkeling van het CO₂-arme beton op zich. Die kosten moeten wat mij betreft echt versneld omlaag. Het delen met meerdere partijen door samen te werken met de universiteiten kan daarbij helpen.

Inmiddels staat duurzaamheid en circulariteit hoog op ieders agenda. In 2021 gaat onze reis dus verder. Het zou geweldig zijn als het een gezamenlijke reis zou zijn. Want hoe mooi zou het zijn als we dit met een bredere groep van bedrijven verder gaan oppakken en we duurzaam beton kunnen gaan toepassen op grotere schaal? Dan maken we echt impact en wordt de betonsector een voorloper in de markt.