Column 22013 71columnElke keer als ik weer met een ode aande werkvoorbereider wilde beginnen,kwamen er meer actuele onderwer-pen langs, die maakten dat deze odeeven op de plank moest blijven lig-gen. Nu, in mijn laatste gastcolumn,zou ik graag de gelegenheid willennemen om deze beroepsgroep eensin het zonnetje te zetten. Eerst moe-ten we daarvoor stilstaan bij wat eenwerkvoorbereider (of ook wel werkor-ganisator genoemd) dagelijks doet.Hij speelt in het voortraject van debouw een grote rol in het vastleggenvan de planning. Tijdens de bouwhoudt hij de voortgang nauwlettendin de gaten en ziet hij erop toe dathet project geen onnodige vertragingen kostenoverschrijding oploopt. Hijzorgt ervoor dat berekeningen entekeningen op tijd op de bouwplaatszijn en heeft inkoopbevoegdheid. Nu,dat is allemaal bekende koek, voor demeeste constructeurs. U wordt, bij-voorbeeld, vaak genoeg gebeld doorhem als er toch een detail moet wor-den gewijzigd of dat ingestorte stek-ken vergeten zijn en u een alternatiefmoet bedenken.We hebben al in eerdere Cement-nummers mogen vernemen dat degages voor adviesbureaus onderdruk staan. En dat het detailniveauvan berekeningen van bureauswordt beperkt. Adviseurs zettendaardoor vaker op tekening:`door deaannemer te bepalen'. Dit kan bij-voorbeeld een berekening van boor-ankers zijn, maar het gaat ook omzinnen als:`kipstabiliteit dient doordakplaten te worden verzorgd'. Ditzijn nu de zorgelijke consequentiesals wordt bezuinigd op advieskosten.De werkvoorbereider ziet dit alle-maal langs komen op zijn bureau enprobeert met alle macht en kennisdie hij heeft deze`gaten'op tekeningte dichten. Hij probeert die enedetailberekening toch te leggen bijzijn hoofdconstructeur en als dievindt dat het niet in zijn opdrachtpast, probeert de werkvoorbereiderde staalleverancier te paaien voorhet maken van de controlebereke-ning. Vaak is hij er op tijd bij, maarsoms staat uitvoering klaar met debetonkubel boven de kist om te stor-ten, waardoor haast is geboden.Het blijkt dus dat hij een uitermatebelangrijke spil in het web is in deco?rdinatie van al die onderaanne-mers, adviseurs en toeleveranciers.Als hij niet accuraat genoeg is,nemen faalkosten toe op de bouw.In mijn ogen is de rol van deze func-tie in het debat over constructieveveiligheid onderbelicht. Hij is de man(of vrouw) die fouten of ontbrekendegegevens in een vroeg stadium kanontdekken. Fouten die in de engi-neering en ontwerpfase zijngemaakt en fouten in de uitvoering.Ook het aanzien van het beroepmag, wat mij betreft, wel wat hoger.Het gevoel bekruipt mij dat degemiddelde leeftijd van de werk-voorbereider laag ligt. Waarom isdat? Is de functie niet populair of ishet een doorgroeifunctie binnen debouworganisatie? Een ervaren rot inhet vak voorkomt vele fouten en zoumoeten worden gekoesterd door deprojectorganisaties. Iemand dieaccuraat is en een goede samenwer-ker is tussen alle bouwpartijen, heefteen zeer grote rol in de bewakingvan de constructieve veiligheid.Over de kwaliteit van de huidigeopleidingen voor constructeurswordt veel gediscussieerd, maar hoezit dat bij de werkvoorbereiders?Wordt deze functie op de scholengoed belicht? Of is het niet meer daneen korte stage in de bouwkeet?Indien een werkvoorbereider een-maal aan het werk is, is er vanwegede drukke werkzaamheden weinigtijd om buiten op de bouw rond telopen, zelfs al is hij fysiek aanwezigop de bouwplaats. Veel werkvoorbe-reiders zitten overigens permanentop het hoofdkantoor. Dat terwijl juistdoor met je neus op het werk staan,je nog meer bouwkundig inzichtkrijgt om de verschillende onderde-len van het bouwproces te leren ken-nen. Sommige (meestal de wat gro-tere) aannemers doen wel veel aande opleiding van werkvoorbereiders.Zij leiden ze op met effectieve lijstjesals:`de 5 meest voorkomende foutendie je als werkvoorbereider kuntvoorkomen op het gebied van a. uit-voering en b. engineering'. Zaken alscorrosiebestendigheid, maatafwij-kingen, effecten van bouwvolgorden(stempelingen, stortnaden) komenaan de orde. Ook werkmethodiekenworden toegelicht waarbij zoveelmogelijk de menselijke faalfactorwordt ge?limineerd.Wat zal de toekomst brengen voorde werkvoorbereider? Hebben wehem met de introductie van`big'BIMnog wel nodig? Het controleren vantekeningen op het werk is immersdan overbodig! Toch? Gelukkig loopthet nog niet zo'n vaart. En met al diekennis van bouwvolgordes, materia-len en zijn vermogen tot samenwer-ken, speelt hij in dat BIM-proces eengrote rol. Dus beste constructeurs:maak een plekje vrij voor de werk-voorbereider aan je bureau. Een goe-de samenwerking zal leiden tot vei-lige bouwwerken. Ode aan de werkvoorbereiderIr. Marjan Pols is hoofd engineeringvan Hilti Nederland en zit in hetbestuur van het Vrouwen KennisNetwerk Betonbouw. Samen metir. Mari?lle Rutten van Arup heeft zijeen jaar lang de column in Cementverzorgd.De rol van werkvoorbereider is in het debat overconstructieve veiligheid onderbelichtMarjan Polsfoto:HansStakelbeek